Παρέα ατόμων τίμησε τα 200 χρόνια από την επανάσταση με εθελοντισμό στον Άγιο Χαράλαμπο Γαβαλούς.

 

Του Σπύρου Συμεών

Φέτος γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από την ελληνική επανάσταση και μπορεί οι εκδηλώσεις υπό την χορηγία κρατικών θεσμών να είναι για λίγους αλλά δεν είναι λίγοι αυτοί που τιμούν με τον δικό τους τρόπο αυτήν την επέτειο.

Η πρόθεση τους ήταν να πραγματοποιήσουν μια μικρή εθελοντική πράξη ανήμερα της 25ης Μαρτίου αλλά λόγω και των περιοριστικών μέτρων που ίσχυαν για την πανδημία μετέφεραν αυτή για σήμερα στις 29 Μαΐου 2021 και όχι τυχαία αλλά ήθελαν να συν-πέφτει με μια σημαντική ημερομηνία για το έθνος μας.

Έτσι νωρίς το μεσημεράκι ο Ελενίτσα Γρίβα, ο Φώτης Σ. Κόκκαλης, ο Ανδρέας Τσοκάντας και ο Σπυρίδων Σ. Καραχάλιος μαζί με τον ταπεινό τους εξοπλισμό μετέβησαν οδικώς έως ενός σημείου και από εκεί και μετά με πεζοπορία 40 λεπτών στον Άγιο Χαράλαμπο παλιογαβαλούς.

Γιατί όμως στον Άγιο Χαράλαμπο;
Για δυο λόγους. Πρώτον εκεί πλησίον βρισκόταν και η οικία του οπλαρχηγού του Ζυγού που διαδραμάτισε σημαντικότατο ρόλο στην επαναστατημένη δυτική Ελλάδα Δημητρίου Μακρή και δεύτερον διότι το εκκλησάκι του Αγίου Χαραλάμπους λόγω του απόμακρου της περιοχής είναι κάπως ξεχασμένο.

Εκεί επιμελήθηκαν μιας μαρμάρινης πλάκας η οποία αναγράφει σχετικά με τον Δημήτριο Μακρή καθώς και μιας καθοδηγητικής πινακίδας. Έπειτα άναψαν ένα κεράκι στην ερειπωμένη οικία του Μακρή η οποία δυστυχώς ποτέ δεν συντηρήθηκε (θα πει κανείς μα στην μέση του πουθενά ποιος θα έδιδε σημασία για ένα ερείπιο. Μα δεν είναι ένα οποιοδήποτε οίκημα αλλά το οίκημα του οπλαρχηγού Δημητρίου Μακρή ο οποίος απελευθέρωσε  πολλές περιοχές της Δυτικής Ελλάδος) και έψαλλαν τον Εθνικό Ύμνο.

Στην πινακίδα τοποθετήθηκε και μικρό κάδρο του Δημητρίου Μακρή αντίγραφο αυτού που βρίσκεται στο μουσείο ιστορίας του Μεσολογγίου και πλέον ο Δημήτριος Μακρής ατενίζει ξανά τα λημέρια του έστω με αυτόν τον τρόπο.

Μετά από αυτό κατευθύνθηκαν στο εκκλησάκι του Αγίου Χαραλάμπους όπου αφού το ευπρέπεισαν, το καθάρισαν και τοποθέτησαν εικόνες στην κόγχη του ιερού καθώς και κάλυμμα στην Αγία Τράπεζα  και ποδιά στο προσκυνητάρι του αγίου στο οποίο επίσης τοποθετήθηκε καινούρια εικόνα. 

Τα χρώματα και τα υλικά για τις σημάνσεις ήταν δώρημα του Φωτίου Κόκκαλη, το κάλυμμα και η ποδιά ήταν έργο της Ελενίτσας Γρίβα, δωρεά της γηραιής ιεροραφτριας κ. Κούλας από το Παναιτώλιο και της κ. Ράμμου από το Αγρίνιο. Η εικόνα της Αναστάσεως η οποία τοποθετήθηκε άνωθεν της Ωραίας Πύλης ήταν δώρημα της Αυγής  Κοκολίνη και η εικόνα του Αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης στην κόγχη του ιερού αποτελεί αφιέρωμα της Ελενίτσας Γρίβα. Οι υπόλοιπες  εικόνες (Αγίου Σπυρίδωνα, Αγίου Βασιλείου και Αγίου Λουκά Κριμαίας) καθώς η όλη ιδέα ήταν του Σπυρίδωνα Σ. Καραχάλιου. Η εικόνα του Αγίου Χαραλάμπους στο προσκυνητάρι  ήταν αφιέρωμα του πατρός του, Σωτηρίου Καραχάλιου.

Το εκκλησάκι του Αγίου Χαραλάμπους αναγέρθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 70 με αρχές της δεκαετίας του 80 πλησίον του σημείου του οποίου βρισκόταν παλιότερα παλιός ναός του Αγίου Χαραλάμπους. Εκεί που προσευχόταν και ο Δημ. Μακρής.

Κάποια στιγμή τον περιβάλλοντα χώρο τον περιέβαλαν κατσικάκια της περιοχής.

Το σούρουπο έφτασε κι έτσι τέλεσαν και το απόδειπνο μετά χαιρετισμών του Αγίου Χαραλάμπους και πήραν τον δρόμο της επιστροφής.

Η κίνηση τους αυτή είχε καθαρά συμβολικό χαρακτήρα και μια μικρή ένδειξη τιμής προς τους προγόνους τους που θυσιάστηκαν για την ελευθερία, γνωστών και αγνώστων και η δημοσιοποίηση αυτής της κίνησης από δικής μου πλευράς (διότι οι ίδιοι δεν ήθελαν) έχει ως στόχο την κινητοποίηση κι άλλων τέτοιων ενεργειών που μπορεί μεν να είναι απλές και ταπεινές αλλά γίνονται με αγάπη και σεβασμό προς τους προγόνους μας και ίσως έτσι παρακινήθουν κι άλλοι οι οποίοι ίσως έχουν και μεγαλύτερες δυνατότητες κι έτσι κομμάτια της ιστορίας και της παράδοσης μας για τα οποία δεν έχουν ασχοληθεί ιδιαιτέρως να συνεχίσουν να ζουν και να μεταφέρουν την ιστορία που κουβαλάνε.

Ο Άγιος Νικόλαος στα Καραχαλέϊκα Γαβαλούς

Στην Μακρυνεία καθώς παίρνουμε τον ανηφορικό δρόμο για την άνω Γαβαλού και οδεύουμε προς το ιστορικό και αξιοθαύμαστο Κελλάκι ( ή αλλιώς Κελί) που είναι αφιερωμένο στην Παναγία και εορτάζει της Ζωοδόχου Πηγής συναντάμε στην περιοχή Καραχαλέϊκα ένα εκκλησάκι το οποίο εορτάζει σήμερα κατά την ανάμνηση της μετακομιδής των λειψάνων του Αγίου Νικολάου.

Το εκκλησάκι αυτό πρωτοχτίστηκε το 1902 και ήταν δώρημα, μαζί με το μικρό κτήμα που το πλαισίωνε, του Σπυρίδωνος Καραχάλιου ενός αξιοσέβαστου γεοκτήμονα της περιοχής της Μακρυνείας ο οποίος είχε συμμετάσχει και σε ελληνοτουρκικούς πολέμους. 

Έχαιρε σεβασμού ακόμη και από την πολιτειακή ηγεσία της χώρας μας ενώ αν και έχει περάσει ένας αιώνας ακόμη είναι γνωστό από στόμα σε στόμα και από γενιά σε γενιά ότι όταν είχε επισκεφθεί την Μακρυνεία ο νομάρχης Αιτωλοακαρνανίας στις αρχές του 20ου αιώνα όταν κατεύθασε στην πλατεία της Γαβαλούς ο Σπυρίδων Καραχάλιος, ο ίδιος ο νομάρχης από σεβασμό προς το πρόσωπο του, του παραχώρησε την θέση του δίδοντας του την καρέκλα που είχε στηθεί δίπλα στο βάθρο.

Το εκκλησάκι αυτό άρχισε να αποτελεί το κέντρο της περιοχής τότε, μιας και ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της Γαβαλούς διέμενε στην περιοχή εκείνη και μάλιστα δίπλα του ενταφιάσθηκαν και αρκετοί κάτοικοι της περιοχής μολονότι πλέον ορατοί είναι μόνο δύο τάφοι. Εκεί ενταφιάσθηκε και ο κτήτορας του ναού αγίου Νικολάου μαζί με τα μέλη της οικογένειας του και μάλιστα στα νοτιοανατολικά της εκκλησίας αυτής όπου σήμερα οι τάφοι αυτοί έσβησαν και πριν 3 χρόνια φυτεύτηκε ένα μικρό κυπαρίσσι από τον μικρότερο σε ηλικία απόγονο του που φέρει το όνομα του εις δόξαν, ανάμνησιν αλλά  και τιμήν του κτήτορος του ναού.

Τέλη της δεκαετίας του '70 το τοπικό εκκλησιαστικό συμβούλιο πήρε την πρωτοβουλία της ανακατασκευής του ναού με τα δομικά υλικά του ήδη υπάρχοντος ναού. Ένας από τους δωρητές, και μάλιστα ο μεγαλύτερος ήταν ο εγγονός του πρώτου κτήτορος και αν και δεν ήθελε αυτό να γραφτεί (διότι δεν δωρήσε για να δοξαστεί αλλά για να δοξάσει) το εκκλησιαστικό τότε συμβούλιο αποφάσισε να αναγράφει το όνομα του σε εικόνα του τέμπλου ώστε να περάσει τρόπον τινά στην ιστορία και να μην χαθεί στην λήθη του χρόνου.

Δίπλα στον ναό σώζονται σήμερα σε καλή κατάσταση δύο τάφοι, ο ένας εκ των οποίων του 1956 και ανήκει στον γιο του πρώτου κτήτορος. 

Για πολλές δεκαετίες η νύφη, ονόματι Άννα Καραχάλιου, του πρώτου κτήτορος έως και τα βαθιά της γεράματα (κοιμήθηκε την δεκαετία του '80 σε ηλικία 109 ετών) τελούσε πάντοτε την καλοκαιρινή περίοδο με τον ιερέα του χωριού της Γαβαλούς μια θεία λειτουργία στην οποία συμμετείχαν και οι πάλαι ποτέ κάτοικοι της περιοχής οι οποίοι είχαν εγκαταλείψει την περιοχή στο δεύτερο μισό του περασμένου αιώνα. Σε αυτήν την θεία λειτουργία πάντοτε κερνούσε λουκούμια αλλά και νερό από την ζαχαρόβρυση ενώ για πολλά συναπτά έτη ιερουργός της θείας λειτουργίας ήταν ο αείμνηστος π. Νικόλαος Αρτίκος ο οποίος έχαιρε σεβασμού από όλους τους κατοίκους του χωριού αλλά και αγαπούσε ιδιαιτέρως την Άννα Καραχάλιου η οποία φρόντιζε κάθε εικόνισμα της περιοχής καθώς και το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου αλλά και τον μικρό ελαιώνα δίπλα από τον ναό τον οποίον η ίδια με.κοπο είχε δημιουργήσει με αγάπη για τον Άγιο.

Τα τελευταία χρόνια έγινε όπως αναφέρουν στο χωριό μια προσπάθεια αναβίωσης εκείνης της μάζοξης ανήμερα του εορτασμού του Αγίου Νικολάου στις 20 Μαΐου ενώ την τελευταία χρονιά (2016) όπου εορτάσθηκε με λαμπρότητα και αγιορείτικη μεγαλοπρέπεια ο Άγιος Νικόλαος είχε μεριμνηθεί ώστε να υπάρχει προς προσκύνηση και λείψανο του αγίου προς πνευματική ενίσχυση των πιστών.

Έκτοτε επέστρεψε ξανά στον προγενέστερο ταπεινό εορτασμό με συμμετοχή ολίγων πιστών.

Να σημειωθεί ότι από το 2016 έναντι του ναού κυματίζει η γαλανόλευκη σημαία προς τιμήν των αγωνιστών κατά την επανάσταση του 1821 αλλά και των μεταγενέστερων ελληνοτουρκικών, ελληνοϊταλικού και ελληνογερμανικού πολέμου οι οποίοι προέρχονταν από την περιοχή με πρώτον και καλύτερο τον Δημήτριο Μακρή, λημέρια του οποίου αποτελούσαν οι περιοχές του Ζυγού.

Άγιε Νικολάε θαυματουργέ, ναυτικών προστάτα και Καραχαλέϊκων το καύχημα πρέσβευε υπέρ πάντων των εις σε προστρεχόντων!!!

.....του Κωνσταντίνου Κατσαρού, πτυχιούχου Θεολογικής σχολής Α.Π.Θ.

Μύρισαν πασχαλιές στην Παλαιοκαστρίτσα Γαβαλούς

 

Η απελευθέρωση των μετακινήσεων από νόμο σε νόμο αποτέλεσε την αφορμή της ενεργοποίησης της κινητήριου δύναμης του Ερμή Φλέιμπορ ενός Ελληνοκαναδού ο οποίος διαμένει μόνιμα στην Θεσσαλονίκη και αίρει την καταγωγή του από την πλευρά της μητρός του από το Θέρμο Αιτωλοακαρνανίας να έρθει για σαββατοκύριακο στο χωριό της μητέρας του αλλά και να κάνει τον γύρο της μεγαλύτερης λίμνης της Ελλάδος, της Τριχωνίδος. Ένας από τους σταθμούς του ήταν και η Γαβαλού και συγκεκριμένα επισκέφθηκε με την παρέα του την Παλαιοκαστρίτσα.

Όπως μας ανέφερε στο μήνυμα του μαζί με τις φωτογραφίες που μας απέστειλε, θέλησε να επισκεφθεί την εκκλησία της Παλαιοκαστρίτσας εντυπωσιασμένος από φωτογραφίες που ταξίδεψαν στο διαδίκτυο μέσα από το blog μας.

Στο Άγιο Βήμα, στην κεντρική κόγχη εναπόθεσε λίγες πασχαλιές και λίγα αγριολούλουδα ενώ εις μνήμην όσων αφιέρωσαν στιγμές προσευχής σε αυτόν τον ιστορικό ναό άναψε το καντηλάκι μπροστά σε μια μικρή εικόνα της Παναγίας καθώς και λιβάνισε με ένα αυτοσχέδιο λιβανιστήρι και το λιβάνι αναμείχθηκε με τις ευωδιές των αγριολούλουδων.

Μας εξέφρασε και την θλίψη του για την ερήμωση ενός τέτοιου ναού που όπως μας ανέφερε σε άλλες πόλεις τις οποίες έχει ταξιδεψει τέτοια αρχιτεκτονικά αριστουργήματα χαίρουν σεβασμού αλλά και γίνονται τα πάντα μέχρι να επιτευχθεί η συντήρηση τους διότι αποτελούν μια ιστορική χροιά ενός ενδόξου παρελθόντος...

Εμείς με την σειρά μας να ευχαριστήσουμε τον Ερμή για την αποστολή των φωτογραφιών αλλά και του πολύ συγκινητικού του μηνύματος και να ευχηθούμε σύντομα να επανέλθει και να βρει την Παλαιοκαστρίτσα ανακαινισμένη.

Δείτε επίσης: Παλαιοκαστρίτσα Γαβαλούς. Ένα μνημείο που χάνεται στον χρόνο...

Χριστός Ανέστη, Αληθώς Ανέστη..!!!

Και αναστάντα την τρίτη ημέρα κατά τας Γραφάς. Δόξα τη τριημέρω Αυτού εγέρσει. Προσκυνούμεν Αυτού την τριήμερον έγερσιν.

Χριστός Ανέστη - Αληθώς Ανέστη 

Το blog μας σας εύχεται κάθε καλό, με υγεία και πάνω από όλα αγάπη. Χρόνια πολλά κι λεύτερα!

 

Η ψυχή μας να αναζητεί πάντοτε την Ανάσταση.

Μανάδες σήμερα τον νου σας, προσέξτε τα παιδιά σας γιατί Η Μάνα μας η Παναγία Θρηνεί Τον Μονάκριβο Της Σπλάχνο.

Φανταστείτε πόσες αμαρτίες είχε κάνει το ανθρώπινο γένος που ο Υιός Του Θεού σήκωσε στους Ώμους Του και έπεσε κατά την πορεία του Γολγοθά.

Κι όμως έπαθε ως Άνθρωπος για να μας ενισχύσει. Κάθε πάθος, κάθε βάσανο έχει και την Ανάσταση του αρκεί να έχουμε την Χάρη Του Χριστού μας.

Παράκληση. Μέχρι και να ακουστεί το Χριστός Ανέστη μην ευχόμαστε "χρόνια πολλά". Όταν κάποιος πενθεί, χάνει τον δικό του άνθρωπο δεν γλεντά, δεν εύχεται, δεν γιορτάζει. Πόσο μάλλον όταν αυτό ο δικός μας είναι ο Ένας, Αυτός που μας συντροφεύει πάντοτε σε κάθε μας στιγμή, Αυτός που σταυρώθηκε για να μας Αναστήσει. Να εύχεσθαι μόνο "Καλή Ανάσταση".

Καλή Ανάσταση..!!!

*η φωτό είναι από το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στα Καραχαλέϊκα Γαβαλούς και πρόκειται για αντίγραφο της μονής Ιβήρων του Αγίου Όρους.
 

Το κρυφό σχολειό στο Κελλάκι.

 Όλοι γνωρίζουμε ότι μέχρι πριν 50 χρόνια οι περισσότεροι κάτοικοι της Γαβαλούς διέμεναν πιο ψηλά στον Ζυγό κι αυτό μαρτυρούν και οι ίδιοι αλλά και τα ερειπωμένα πέτρινα σπίτια της περιοχής.

Κατά την Τουρκοκρατία η εκκλησία άτυπα ανέλαβε τον ρόλο του ελληνικού σχολείου μέσα σε μονές και εκκλησίες κι έτσι έχουμε το κρυφό σχολειό όπως έμεινε στην ιστορία έστω κι αν κάποιοι το αμφισβητούν. Μα είναι και το λογικό διότι το υπόδουλο έθνος τότε δεν είχε την δυνατότητα να χτίσει σχολεία και βιβλιοθήκες πόσο μάλλον να έχουν βιβλία σε μια εποχή που το βιβλίο ήταν πολύ ακριβό σαν είδος αφού έβγαιναν ελάχιστα αντίτυπα. Οι μονές είχαν αρκετά βιβλία κυρίως θρησκευτικού περιεχομένου αλλά και πολλά άλλα τα οποία τα διαφύλαξαν έως και σήμερα. 

Εκεί προσέτρεχαν κρυφά αρκετά παιδιά προκειμένου να μάθουν ανάγνωση και γραφή υπό το φως κεριών και κάτω από τα βλέμματα των τουρκαλάδων που ήθελαν να εξισλαμίσουν όλους τους λαούς που είχαν υποδουλώσει.

Σύμφωνα με την παράδοση ένα Κρυφό Σχολειό δρούσε και στο Κελλακι Γαβαλούς σε ένα οίκημα πλησίον της μονής το οποίο ήταν μέσα στα δέντρα και στην πυκνή βλάστηση της περιοχής. 

Σήμερα αυτό το οίκημα αν και πριν 40 περίπου χρόνια είχαν γίνει εργασίες συντήρησης του δυστυχώς έχει ερειπωθεί και μέρα με την μέρα ένας ακόμη μάρτυρας της ιστορίας του γένους μας χάνεται μέσα από την αδιαφορία των αρμοδίων αλλά και την δική μας.

Η φωτογραφία απεικονίζει το Κρυφό Σχολειό του Κελιού όπως είναι στις μέρες μας και δείχνει ότι όπως και ο ναός της Παλαιοκαστρίτσας αλλά και η οικία του Μακρή εγκαταλείφθηκαν με μεγάλη αδιαφορία από αρμόδιες αρχές αλλά και από τους ντόπιους...