Στις 20 Ιουλίου 2024 στις 11:00 το πρωί οι καμπάνες θα ηχήσουν πένθιμα σε όλη την Ελλάδα για την τουρκική εισβολή στην Κύπρο!!

Αύριο 20 Ιουλίου 2024 συμπληρώνονται 50 χρόνια, μισός αιώνας, από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

Η εισβολή ξεκίνησε στις 20 Ιουλίου 1974, πέντε μέρες μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου όπου είχε ανατραπεί ο πρόεδρος της κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ο Γ'. 

Η Τουρκία υποστηρίζει πως η επιχείρηση αποτελεί ειρηνευτική επέμβαση νομιμοποιημένη από το άρθρο 4 της Συνθήκης Εγγυήσεων (συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου).

Τόσο όμως τα Ηνωμένα Έθνη όσο και το Συμβούλιο της Ευρώπης αναφέρουν το αποτέλεσμα της εισβολής ως παράνομη στρατιωτική κατοχή.

Αποτέλεσμα της εισβολής αυτής ήταν το 36,2% του νησιού να καταληφθεί από τους Τουρκους και εκτοπίστηκαν 120 χιλιάδες Ελληνοκύπριοι (άλλες 20 χιλιάδες παρέμειναν εγκλωβισμένοι), ενώ συνολικά σκοτώθηκαν περίπου 3 χιλιάδες ελληνόφωνοι Κύπριοι.

Γύρω στις 150.000 άνθρωποι (πάνω από το ένα τέταρτο του συνολικού πληθυσμού και το ένα τρίτο των ελληνόφωνων Κυπρίων) προσφυγοποιήθηκαν. 

Ένα χρόνο αργότερα, 60.000 περίπου Τουρκοκύπριοι, μετακινήθηκαν από τις ελεύθερες νότιες περιοχές, στις ελεγχόμενες από τις τουρκικές δυνάμεις βόρειες περιοχές. 

Δυστυχώς έως και σήμερα η παγκόσμια κοινότητα δεν έχει επιβάλει κανένα εμπάργκο προς την Τουρκία ούτε άσκησε πίεση ώστε να αποχωρήσουν οι κατακτητές. Η ίδια παγκόσμια κοινότητα σε άλλες περιπτώσεις βέβαια έχει δείξει ιδιαίτερη ευαισθησία... Οι κατακτητές που παραβίασαν την ελευθερία Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων που ζούσαν ειρηνικά και αρμονικά για αιώνες στο νησί συμβιώνοντας κάτω από αμοιβαίο σεβασμό.

Ακόμη και σήμερα υπάρχουν αγνοούμενοι. Αρχικά ο αριθμός είχε ανέλθει σε τουλάχιστον 1.508 Ελληνοκύπριους και Ελλαδίτες. Ορισμένοι εξ αυτών των αγνοουμένων έχουν βρεθεί σε ομαδικούς τάφους και πηγάδια και πλέον με τις δέουσες τιμές αναπαύονται ως ήρωες!!

Με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, το Σάββατο 20 Ιουλίου 2024 οι σημαίες των Ιερών Ναών θα κυματίσουν μεσίστιες και οι καμπάνες θα ηχήσουν πένθιμα στις 11:00 το πρωί για 50 φορές, με αφορμή την συμπλήρωση πενήντα ετών από την τουρκική εισβολή στην μαρτυρική νήσο Κύπρο.

Ένδειξη πένθους και μνήμης για την θλιβερή αυτή μαύρη επέτειο. Σε άλλες περιπτώσεις η πολιτειακή ηγεσία θα έπρεπε να έχει κηρύξει την ημέρα αυτή ως εθνικό πένθος με τις σημαίες να κυματίζουν σε όλα τα δημόσια κτήρια μεσίστιες και να μην μένει σε δηλώσεις αλλά να απαιτεί και να εργάζεται ώστε να επανέλθει η πρώτερη κατάσταση στην Μεγαλόνησο. Βέβαια οι πολιτικοί ποτέ δεν μας έκαναν περήφανους σε αυτήν την χώρα...

Επίσης, την Κυριακή 21 Ιουλίου 2024 στους Ιερούς Ναούς της Εκκλησίας της Ελλάδος θα αναγνωσθεί, αντί άλλου κηρύγματος, σχετική Εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου και θα τελεσθεί επιμνημόσυνη δέηση υπέρ αναπαύσεως των πεσόντων υπέρ της ελευθερίας της Κύπρου και ιδιαίτερα κατά την εισβολή του 1974.

Ο ξεσηκωμός λίγο πριν την επανάσταση του '21. Ο Δημήτριος Μακρής στο Περιθώρι Αιτωλοακαρνανίας

Γράφει ο Σπυρίδων Σ. Καραχάλιος 

Στις 25 του Μάρτη εκείνου του μακρινού 1821 ξεκίνησε η Ελληνική Επανάσταση.

Ξεκίνησε;

Εκείνη ήταν η πρώτη φορά που θυμήθηκαν οι Έλληνες να αποτάξουν τον Οθωμανικό. Επί 400 χρόνια δεν θέλησαν να απελευθερωθούν;

Επί 400 χρόνια οι Έλληνες επαναστατούσαν κατά καιρούς και προσπαθούσαν για έναν πιο γενικό ξεσηκωμό αλλά μάταια. Περιοριζόταν σε ξεσηκωμούς σε στενα γεωγραφικά όρια και αυτό ήταν το μειονέκτημα των και ο λόγος που καταπνιγόταν άμεσα κάθε πράξη επανάστασης.

Τα χρόνια όμως πριν το 1821 υπήρχε μία έντονη δραστηριότητα και πολλές επαναστατικές δράσεις που έφεραν αρκετούς Έλληνες στο να αντιληφθούν αυτό το μειονέκτημα και να πάρουν την απόφαση να δράσουν.

Βοηθήθηκαν βέβαια με την ¨δημιουργία¨ της ιδέας της Φιλικής Εταιρίας και του τι κρυβόταν πίσω από αυτήν. Αυτό τους έδωσε το έναυσμά αλλά και την πίστη ότι αυτήν την φορά δεν είναι μόνοι αλλά ξεκινά κάτι οργανωμένο όχι μόνο από την πλευρά των Ελλήνων αλλά και από το…ξανθόν γενος…

Κι ενώ πίστεψαν στην έξωθεν βοήθεια η οποία ουσιαστικά δεν υπήρξε ποτέ πέραν κάποιων μεμονωμένων δράσεων φιλελλήνων αλλά και Ελλήνων του εξωτερικού λ.χ Ι. Καποδίστριας, πέτυχαν το ακατόρθωτο έως τότε. Να ενωθούν και στηριζόμενοι μόνο στις δικές τους δυνάμεις (πιστεύοντας βέβαια ότι κάτι κινούσε τα νήματα από το εξωτερικό) να φτάσουν με πολύ κόπο, θυσία και αίμα στο ποθούμενο. Στην Ελευθερία.

Στην ιστορία έμεινε η 25η Μαρτίου του ’21 ως η έναρξη της Εθνικής παλιγγενεσίας, της επαναστάσεως γιατί οι Έλληνες θελήσανε οργανωμένα από άκρη σε άκρη της χώρας να αποτάξουν τον τούρκικο ζυγό και ορίσανε μια ημερομηνία. Η Ημερομηνία αυτή επιλέχθηκε να συμπίπτει με μία μεγάλη χριστιανική γιορτή. Οι Έλληνες ήθελαν την ευλογία της εκκλησίας σε αυτό μιας και η θρησκεία είναι ένα από αυτά που ενώνουν ένα Έθνος. Δεν θα μπορούσε να είναι και μια άλλη γιορτή της χριστιανοσύνης; Ενδεχομένως εκεί την ημέρα της Αναστάσεως; Ώστε να δοθεί μια ακόμη πιο έντονη σημασιολογικά ως προς το ποθούμενο και τον αγώνα τους έννοια; Αυτή της Αναστάσεως του Έθνους των Ελλήνων;

Μα το Έθνος των Ελλήνων δεν είχε πεθάνει. Ζούσε και δρούσε. Απλά ήτο κάτω από ζυγό κατακτητών. Πέραν αυτού όσο πιο μετά χρονολογικά μεταφερόταν η έναρξη τόσο πιο μεγάλος κίνδυνος ήταν να ξεθυμάνει αυτό που είχε χτιστεί από την Φιλική Εταιρεία. Έτσι σημασιολογικά η προσπάθεια αυτή θελήσανε να αποτελέσει την έναρξη μιας νέας εποχής, μιας λαμπρής πορείας, ενός ευαγγελισμού του ιδεώδους των Ελλήνων και της λευτεριάς κι έτσι φτάσαμε στην 25η του Μάρτη εκείνου του μακρινού πλέον 1821.Μαζί με το πνεύμα και την ανθρωπότητα θα ευαγγελιζόταν και η λευτεριά των Ελλήνων.

Και πράγματι ευαγγελίστηκε…

Δεν επιλέχθηκε τυχαία η νότια Ελλάδα για την κήρυξη της επανάστασης. Επιλέχθηκε στρατηγικά διότι απείχε από το κέντρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αλλά και από άλλες μεγάλες στρατιωτικές βάσεις των τούρκων αλλά και λόγω του ορεινού όγκου που θα έκανε πιο εύκολη την επικράτηση των ολιγάριθμων Ελλήνων έναντι των πολυάριθμων Οθωμανών.

Από τις απαρχές του 1821 υπήρχε μια μικρή σε έκταση δραστηριότητα που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως προεργασία της γενικευμένης επανάστασης αλλά και ταυτόχρονα αν όλες οι δυνάμεις ξαφνικά ηρεμούσαν αυτό θα προκαλούσε την απόρια των τούρκων μιας και ήταν συνηθισμένοι στις επαναστατικές ενέργειες των Ελλήνων.

Μια από αυτές τις ενέργειες που κατά κάποιους ιστορικούς αναλυτές θεωρείται η πρώτη ¨μεγάλη¨ επαναστατική ενέργεια χρονολογικά πλησίον της γενικευμένης που είχε ορισθεί ήταν αυτή που έλαβε χώρα πλησίον του σημερινού χωριού Περιθώρι, ανάμεσα στο Μεσολόγγι και την Ναύπακτο.

Το σημείο όπου έλαβε χώρα η πράξη αυτή ήταν γνωστό με το όνομα ¨Σκάλα του Μαυρομάτη¨ .

Ο προύχοντας του Μεσολογγίου Αναστάσιος Παλαμάς πληροφόρησε τον Οπλαρχηγό Δημήτριο Μακρή ότι επρόκειτο να αναχωρήσει από την πόλη του Μεσολογγίου στρατιωτικό απόσπασμα Οθωμανών που θα συνόδευε χρηματαποστολή η οποία είχε προορισμό την Κωνσταντινούπολη και περιείχε τους φόρους που είχαν εισπράξει οι Οθωμανοί από την περιοχή του Μεσολογγίου.

Ο δε Μακρής πήρε μαζί του 28 πρωτοπαλίκαρά του και μετέβησαν παραμονές της 5ης του Μάρτη, 20 μέρες προ της επίσημης έναρξης της επαναστάσεως και μετέβησαν στο σημείου που προαναφέραμε (Σκάλα του Μαυρομάτη), ένα στενό πέρασμα στους πρόποδες της Βαράσοβας αλλά και του ποταμού Εύηνου.

Αυτό το σημείο δε, το γνώριζαν καλά και οι Τούρκοι και ήθελαν να αποφύγουν να το περάσουν νύχτα, οπότε σχεδίασαν να το περάσουν με το φως της ημέρας. Αποφάσισαν να φύγουν από το Μεσολόγγι με την ανατολή ενός άστρου, του Αυγερινού. Ξεγελάσθηκαν όμως από ένα άστρο που ομοιάζει αυτό του Αυγερινού και αναχώρησαν 2 ώρες πριν την ανατολή του άστρου αυτού. Με αποτέλεσμα να φτάνουν στο σημείο και να μην έχει ακόμη η μέρα φέξει. ¨όταν δε το αντιλήφθηκαν ότι γελάστηκαν με το άστρο ήτο αργά και δεν γινόταν να επιστρέψουν.

Το άστρο αυτό που ξεγέλασε τους Οθωμανούς έκτοτε ονομάσθηκε ‘Γελαντζή’.

Ο Δημ. Μακρής μαζί με τα πρωτοπαλίκαρα του, τον Μωρελάν, τον Σύψαν, τον Τσερπέλην, τον Μακρυκώσταν και άλλους όπου συνολικά μάζί με τον Μακρή ήτο 29 καρτερούσαν και όταν ήρθε η κατάλληλη στιγμή εμφανίσθηκαν από τις κρυψώνες τους και άρχισαν να πυροβολούν και να μάχονται σώμα με σώμα με τους Οθωμανούς έως ότου τους σκότωσαν όλους πλην ενός ταχυδρόμου.

Συνηθίζεται να αφήνουν έναν ζωντανό ή ελεύθερο ώστε να γυρίσει πίσω και να διαμηνύσει το γεγονός και να προκληθεί φόβος, ταραχή αλλά και να υπάρξει επιβεβαίωση ότι δεν ήτο τυχαίο γεγονός με σκοπό την απόκτηση λαφύρων.

Το ίδιο όπως είπαμε έκανε και ο Δημ. Μακρής και έτσι ο μοναδικός τούρκος που σώθηκε γύρισε στο διοικητήριο στο Μεσολόγγι όπου ανέφερε το περιστατικό.

Οι τούρκοι όμως φοβόντουσαν τον Μακρή και αντί να κάνουν αντίποινα είτε μέσα στο Μεσολόγγι είτε γενικά στην περιοχή προτίμησαν να προετοιμασθούν για το ενδεχόμενο ο Μακρής να θελήσει να μπει στην πόλη.

Ο δε Μακρής και τα πρωτοπαλικαρά του  πήραν τα μουλάρια που ήταν φορτωμένα με τους φόρους και μετέβησαν στην θέση ‘Τριφυλλάκι’ του Ζυγού όπου σήμερα λέγεται ‘Χαράτσι’ και  τον διένειμαν με ένα ασημένιο τάσι.

Όλο το μετέπειτα χρονικό διάστημα οι Τούρκοι περίμεναν κάποια πιθανή επίθεση από την πλευρά των Ζυγιωτών κλεφτών και του Δημ. Μακρή. Η επανάσταση ξεκίνησε στην Πελοπόννησο και αλλού και στην Αιτωλοακαρνανία υπήρχε μια σιγή έως στις 20 Μάϊου όπου ο Δημήτριος Μακρής με τους ακολούθους του μπήκε στο Μεσολόγγι και ύψωσε την Ελληνική σημαία, ενώ συνέχισε μετά προς το Αιτωλικό και το Βραχώρι (σημερινό Αγρίνιο) αλλά και προς όλες τις γύρω περιοχές όπου τις απελευθέρωνε συλλαμβάνοντας και φυλακίζοντας τους Οθωμανούς…

Σε ανάμνηση αυτής της μάχης που δόθηκε λίγο έξω από το Περιθώρι στην θέση ‘Σκάλα του Μαυρομάτη’ ή και όπως αλλιώς αναφέρεται ‘Κακιά Σκάλα’ ο σύλλογος Ιστορικών Μελετών Στερεάς Ελλάδος έστησε μνημείο το 1977.

Πηγές:

Κ. Α. Στασινόπουλος: «Μεσολόγγι», επιστολή Λ, Αθήναι, 1926

Θ.Μ. Πολίτης: «Η συμβολή της Αιτωλοακαρνανίας στην Επανάσταση του 1821», εκδόσεις Πρίσμα, Αθήνα, 1974

Κώστα Σακαρέλου «5 Μαρτίου 1821… Οπλαρχηγός Δημήτρης Μακρής πρώτη επαναστατική ενέργεια στο Μεσολόγγι» Kallithea press 5/3/2021

 

Ένα πανέμορφο αγαλματίδιο από το αρχαίο Τριχώνιο στο "Ξενοκράτειον"

 

Του Σπύρου Συμεών

Το Αρχαίο Τριχώνιο αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες πόλεις της αρχαίας Αιτωλίας. Μάλιστα από αυτήν την αρχαία πόλη πήρε το όνομα του και το πέλαγος της Αιτωλίας, η λίμνη Τριχωνίδα. 

Οι εκσκαφές και οι έρευνες στην ευρύτερη περιοχή της Γαβαλούς έφεραν στο φως πολλά αρχαιολογικά ευρήματα. Κάποια από αυτά όμως είχαν υποστεί πολλές φθορές αλλά οι αρχαιολόγοι και οι συντηρητές προσπάθησαν να τα φέρουν όσο πιο κοντά γίνεται στην αρχική τους μορφή.

 

Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι και το ειδώλιο που βλέπουμε στην αρχική φωτογραφία του. 

Πρόκειται για ένα ειδώλιο του 4ου π.Χ. αιώνα που αναπαριστά μια γυναικεία μορφή άγνωστη προς εμάς έως τώρα και μπορούμε να διακρίνουμε την ομορφιά και την λεπτομέρεια με την οποία φιλοτεχνήθηκε παρά τις φθορές του χρόνου που έχει υποστεί.

Είναι ευδιάκριτες οι πτυχές του φορέματος της, αλλά και των χαρακτηριστικών του προσώπου της και της έκφρασης της ενώ εξαιρετικής τέχνης και λεπτομέρειας είναι και η κόμη της.

Όταν αναφερόμαστε σε ειδώλιο εννοούμε ένα μικρού μεγέθους ομοίωμα το οποίο αποδίδει με αφηρημένο ή συγκεκριμένο τρόπο μια μορφή που είναι φιλοτεχνημένη από διάφορα υλικά, είτε πρόκειται για αναπαράσταση ανθρώπου, είτε ζώου, είτε ακόμη και ενός φυτού, δέντρου ή αντικειμένου. 

Δείτε επίσης: Τρεις θεές από το αρχαίο Τριχώνιο...

Χρόνια πολλά!! Τι συμβολίζει άραγε η ελληνική σημαία;

 Χρόνια πολλά Έλληνες, χρόνια πολλά Ελλάδα!!!

Η γαλανόλευκη σήμερα κυματίζει σε κάθε μπαλκόνι και αυλή της Ελλάδος, τι συμβολίζει όμως αυτό το γαλανόλευκο; Γιατί υπάρχει κ Σταυρός; Γιατί επιλέχθηκε το μπλε και το λευκό; Γιατί 9 λωρίδες συνολικά; Ας μάθουμε από αυτό το μικρό πόνημα τον συμβολισμό του ιερότερου συμβόλου της χώρας μας!!

Νέο βιβλίο: Δημήτριος Μακρής, ο κλεφτοκαπετάνιος του Ζυγού, μόλις κυκλοφόρησε

Κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Δημήτρη Αλεξανδρή «ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΚΡΗΣ. Ο Κλεφτοκαπετάνιος του Ζυγού – Ο Στρατηγός της Επανάστασης – Οι 1.326 Αγωνιστές του», που προλογίζει ο Πρόεδρος της Διεθνούς Αδελφότητας Απογόνων των Ελεύθερων Πολιορκημένων και δισέγγονος του Στρατηγού, Ιωάννης  Δ. Μακρής.

  Το βιβλίο (526 σελίδων) αποτελείται από τέσσερα κεφάλαια.

  Το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται στην προεπαναστατική περίοδο και στην ανυπότακτη  Κλεφτουριά του Ζυγού, που με Καπετάνιο της τον Δημήτρη Μακρή, επιβίωσε μέχρι την Επανάσταση του ΄21, από τον φοβερό διωγμό των Οθωμανών στις αρχές του 19ου αιώνα. 

  Το δεύτερο κεφάλαιο αναφέρεται στα ιστορικά γεγονότα της Ελληνικής Επανάστασης και κυρίως στις πολιορκίες, στις μάχες και στις εκστρατείες, που πήρε μέρος το ένοπλο σώμα του Δημήτρη Μακρή.

  Στο τρίτο κεφάλαιο καταγράφονται η στρατιωτική πορεία του Δ. Μακρή, στο νεοσύστατο Ελληνικό Κράτος (Ελαφρά Τάγματα, Τετραρχίες) και τα τελευταία χρόνια της ζωής του.

  Στο τέταρτο κεφάλαιο καταγράφονται όλοι οι Αγωνιστές, Πεσόντες και Αιχμάλωτοι, που πολέμησαν στην Επανάσταση, υπό τις οδηγίες του Δημήτρη Μακρή, από τις περιοχές του Πάνω και Κάτω Ζυγού και τα χωριά των περιφερειών Μεσολογγίου, Αιτωλικού, Τριχωνίδας, Ναυπακτίας, Βάλτου, Ξηρομέρου και Ευρυτανίας.

  Τέλος στο Παράρτημα του βιβλίου αναφέρονται τα ονοματεπώνυμα, ο βαθμός, η ηλικία και ο τόπος καταγωγής, των 405 στρατιωτικών (αξιωματικών και στρατιωτών) του Κ΄ Τάγματος, που διοικούσε το 1832 ο Στρατηγός Δημήτρης Μακρής.

  Όλες οι αναφορές και τα ιστορικά γεγονότα του βιβλίου στηρίζονται σε ιστορικά αρχεία, σε γραπτές πηγές, στην αξιοποίηση της ελληνικής και ξενόγλωσσης βιβλιογραφίας και στη λαϊκή παράδοση.  

  Το βιβλίο θα παρουσιαστεί στη Γαβαλού στις 25-3-2023, στο Μεσολόγγι στις 28-3-2023, εν όψει των εορτών της Εξόδου της Φρουράς και στην Αθήνα στα τέλη της Άνοιξης.

Ένα δαχτυλίδι από το Λιθοβούνι και ένα από τον Άγιο Ανδρέα ανάμεσα στην συλλογή του αρχαιολογικού μουσείου Μεσολογγίου

   

Γράφει ο Σπύρος Συμεών

Το αρχαιολογικό μουσείο της Ιεράς Πόλεως του Μεσολογγίου "Ξενοκράτειον" μετρά μόλις λίγους μήνες ζωής και έχει στρέψει τα βλέμματα πάνω του. Έχει ιδιαίτερα μεγάλη επισκεψιμότητα αν και από τους τοπικούς φορείς δεν έχει γίνει ιδιαίτερο promotion ενώ παράλληλα έχει εκδοθεί σε περιορισμένα τεύχη από τις Εκδόσεις Ολκός με την υποστήριξη της Lamda Development για το εν λόγω μουσείο αφιερωματικός τόμος ο οποίος αποτελεί την 20η αφιερωματική έκδοση της σειράς «Ο Κύκλος των Μουσείων» και είναι αφιερωμένος στο Ξενοκράτειο Αρχαιολογικό Μουσείο Ι.Π. Μεσολογγίου.

Στο "Ξενοκράτειον" το οποίο βρίσκεται πλησίον του Δικαστικού Μεγάρου του Μεσολογγίου καθώς και απέναντι από τον Ιερό Ναό του Αγίου Παντελεήμονα μέσα στις συλλογές του από ολόκληρη την Αιτωλοακαρνανία φιλοξενεί και δεκάδες εκθέματα από το αρχαίο Τριχώνιο και εν γένει την Μακρυνεία.

Στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του όπου εκτίθενται κοσμήματα από ανασκαφές στον νομό μας βρίσκονται και δύο δαχτυλίδια το ένα από την περιοχή του Αγίου Ανδρέα και το άλλο από την περιοχή του Λιθοβουνίου.

Πρόκειται για δύο μικρά δαχτυλίδια τα οποία μπορεί να μην είναι ιδιαίτερης καλλιτεχνικής αξίας αλλά είναι αρκετά μεγάλης ιστορικής αξίας.

Το δαχτυλίδι από τον Άγιο Ανδρέα Μακρυνείας είναι χρυσό εγχάρακτο και βρίσκεται με την αρίθμηση 39 ενώ το δαχτυλίδι που βρέθηκε στο Λιθοβούνι είναι υπό την αρίθμηση 42 και πρόκειται για ένα αργυρό δαχτυλίδι με δισδιάκριτη εγχάραξη το οποίο μάλιστα ιστορείται από τα τέλη του 5ου π.Χ. αιώνα.

Μεσα από τα εκθέματα του αρχαιολογικού μουσείου μπορούμε να αναθεωρήσουμε αλλά και να κατανοήσουμε την ιστορικότητα της περιοχής μας και να την αναδείξουμε προκειμένου να αποτελέσουμε ένα φωτεινό παράδειγμα για την επόμενη γενιά υπενθυμίζοντας ότι έθνος χωρίς γνώση της ιστορίας του δεν μπορεί παρά να έχει ένα αβέβαιο και δυσοίωνο μέλλον.

Δείτε επίσης: Τρεις θεές από το αρχαίο Τριχώνιο...

Τρεις θεές από το αρχαίο Τριχώνιο...

Γράφει ο Σπύρος Συμεών 

Όλοι έχουμε δει κάπου είτε σε πινακίδες, είτε σε αναρτήσεις, είτε σε κάποια αναφορά για τον αρχαιολογικό χώρο του Ασκληπιείου του αρχαίου Τριχωνίου στην Γαβαλού. 

Το αρχαίο Τριχώνιο αποτελούσε μια σπουδαία πόλη της Αιτωλίας στην αρχαιότητα. 

Σήμερα ακριβώς δίπλα στον κεντρικό δρόμο της Γαβαλούς μπορεί κανείς να αντικρίσει έναν στεγασμένο υπαίθριο αρχαιολογικό χώρο ο οποίος δυστυχώς είναι πάντα κλειστός, ευτυχώς όμως είναι ορατός από το πεζοδρόμιο. Πέρα από την αναγραφή της πινακίδας που πληροφορεί τον κάθε περαστικό ότι είναι το Ασκληπιείο του αρχαίου Τριχωνίου δεν υπάρχει κάτι άλλο που να πληροφορεί τον επισκέπτη τι ήταν αυτό, πότε ανακαλύφθηκε, πότε ήταν σε χρήση καθώς και ποια η χρήση του. 

Το πιο σπουδαίο όμως είναι ότι μεγάλο μέρος της σημερινής Γαβαλούς αποτελεί κάτ ουσίας "αρχαιολογικό χώρο" μιας και όλοι οι ντόπιοι έχουν να λένε ότι σε διάφορες εκσκαφές έχουν βρεθεί αρχαιότητες.....

Λίγοι όμως γνωρίζουν τα πολλά ευρήματα που έχει δώσει το αρχαίο Τριχώνιο στους αρχαιολόγους τα οποία δυστυχώς βρίσκονται διάσπαρτα σε αρχαιολογικά μουσεία της χώρας και όχι στον φυσικό τους χώρο. Ναι η Γαβαλού θα μπορούσε να έχει ένα εντυπωσιακό μουσείο με εκθέματα από το αρχαίο Τριχώνιο. Θα μου πείτε τώρα ότι δεν γίνεται σε κάθε αρχαιολογικό χώρο να φτιάχνουμε κι ένα μουσείο. Ναι και είναι απόλυτα φυσικό θα σας έλεγα κι εγώ. Αλλά ο αρχαιολογικός χώρος του αρχαίου Τριχωνίου έχει ζωή για 2.500 χρόνια. Η ανθρώπινη παρουσία δεν χάθηκε από αυτήν την περιοχή όπως π.χ. από την αρχαία Πλευρώνα, της Οινιάδες κλπ... Αλλά δύσκολοι καιροί για τέτοια πράγματα. Αλλά θα μπορούσε...!!

Το Ασκληπιείο είναι ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα Ασκληπιεία του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Η χρήση του έφτασε στο απόγειο της κατά τον 3ο έως και τον 2ο π.Χ. αιώνα ενώ η λατρεία του θεού Ασκληπιού συνεχίστηκε για έναν ακόμη αιώνα τουλάχιστον.

Ο χώρος που σήμερα μοιάζει με θεμέλια ενός παλιού οικήματος αποτελείται απο ένα δίχωρο ορθογώνιο κτίσμα το ένα εκ των οποίων χρησίμευε στην παραμονή των ασθενούντων οι οποίοι προσδοκούσαν την ίαση τους ενώ το δεύτερο στην φύλαξη των αναθημάτων που προσέφεραν κατά καιρούς οι ασθενείς είτε προς ευχαριστία για την ίαση τους είτε ως αίτημα για την γιατρειά τους. Τι είναι τα αναθήματα; Τα τάματα!!!!!

Στο νέο αρχαιολογικό μουσείο της Ιεράς Πόλεως του Μεσολογγίου "Ξενοκράτειον" που άνοιξε πριν λίγους μήνες τις πύλες του φυλάσσονται μεταξύ άλλων και τρεις θεές από το αρχαίο Τριχώνιο. 

Ναι ναι ούτε μία ούτε δύο αλλά τρεις θεές.

Πρόκειται για τρία αγάλματα στα οποία είναι εμφανή η φθορά του χρόνου ενώ κοινό τους χαρακτηριστικό είναι ότι βρέθηκαν και τα τρία ακέφαλα. Ενδεχομένως οι κεφαλές τους να έχουν καταστραφεί η απλώς να είχαν αποκοπεί από αρχαιοκάπηλους ενός άλλου αιώνα και να κοσμούν κάποιο μουσείο ή ιδιωτική συλλογή χωρίς να είναι γνωστή η προέλευση τους. Ίσως κάποια στιγμή όμως να ξανά ενωθούν με το υπόλοιπο σώμα τους και να αγαλιασθούν και τα γλυπτά αλλά και οι γλύπτες τους. 

Βρέθηκαν και οι τρεις μέσα σε ένα αρχαίο πηγάδι το 1933. Ίσως εκεί τοποθετήθηκαν είτε για να προφυλαχθούν είτε και να είχαν τοποθετηθεί από κάποιον που αποσκοπούσε σε κάτι άλλο που ούτε ο Κολοκοτρώνης δεν θα τολμούσε να διανοηθεί και η Νέμεσις να τα προφύλαξε κι έτσι αυτός που τα τοποθέτησε εκεί για να τα μετακινήσει αργότερα δεν επέστρεψε ποτέ για να ολοκληρώσει το έργο του, ίσως...

Το ένα πρόκειται για την θεά Άρτεμη,

Το άλλο για την θεά Αφροδίτη,

Ενώ το τρίτο δυστυχώς δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμη ποια θεά απεικονίζει..

Οι αρχαιολόγοι θεωρούν πως αυτά τα τρία αγάλματα ίσως βρίσκονταν σε κάποια οικεία που την διακοσμούσαν και πιθανότατα να αποτελούσαν μέρος μιας μεγαλύτερης διακόσμησης που περιελάμβανε κι άλλες θεές ή και μούσες.

Και τα τρία αγάλματα είναι εξαιρετικής τέχνης και προέρχονται από την ελληνιστική περίοδο. 

Είναι οι τρεις θεές από το αρχαίο Τριχώνιο που για αιώνες είχαν χαθεί και βγήκαν ξανά στο φως σα να ήθελαν οι ίδιες να αποκαλυφθούν, σα να ήθελε ο πλάστης τους, που σμυλευσε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις μορφές τους πάνω στο μάρμαρο για να τις κάνει γνωστές ανά τους αιώνες δίχως ο ίδιος να θέλει να φανεί...εντυπωσιακές!!!

Δείτε επίσης: Τα εντυπωσιακά αργυρά νομίσματα από το αρχαίο Τριχώνιο που κοσμούν το Ξενοκράτειον, το νέο αρχαιολογικό μουσείο του Μεσολογγίου.

Του Αγίου Χαραλάμπους χτες...Παλιογαβαλούς γιορτή!!!

 

Του αγίου Χαραλάμπους χτες...

Γράφει ο Σπύρος Συμεών

Αναμνήσεις πολλές για τους μεγαλύτερους, ευκαιρία για να μάθουν οι νεότεροι.

Ο άγιος Χαράλαμπος είχε πολύ παλιά μια εκκλησία μεγαλοπρεπή εκεί σε μια γειτονιά της Παλιογαβαλούς, μάλιστα κοντά ήταν και το σπίτι του οπλαρχηγού της ελληνικής επαναστάσεως, του απροσκήνητου Δημητρίου Μακρή.

Στην ιστορία δεν έμεινε όμως στο διάβα του χρόνου τι απέγινε εκείνη εκεί η εκκλησία όμως για να υπάρχει μνημόσυνο αιώνιο τέλη της δεκαετίας του '70 έφτιαξαν εκκλησάκι προς τιμή του αγίου το οποίο συνήθως λειτουργείτε μια φορά τον χρόνο και αν, στην μνήμη του αγίου.

Εκεί γύρω πίσω από τα δέντρα αν πάει κανείς θα δει χαλάσματα πολλά, κάποτε αρχοντικά γεμάτα ζωή. Σήμερα η μόνη ζωή είναι τα ζωάκια που ζουν στην φύση μα και κάποια κοπάδια κτηνοτρόφων της Γαβαλούς. Πάλι καλά κάτι είναι κι αυτό...

Η τοποθεσία στο google maps: (εδώ)

Οι φωτογραφίες μας δόθηκαν από το αρχείο του Σπυρίδωνος Σ. Καραχάλιου τον οποίο και ευχαριστούμε για άλλη μια φορά ο οποίος τοποθέτησε και το εκκλησάκι μα και την περιοχή στο google maps...

Οι αναμνήσεις δικές σας...!!

Δείτε επίσης: Παρέα ατόμων τίμησε τα 200 χρόνια από την επανάσταση με εθελοντισμό στον Άγιο Χαράλαμπο Γαβαλούς.

και...: Δεντράκι στην Γαβαλού σχημάτισε το σχήμα του σταυρού

Τα εντυπωσιακά αργυρά νομίσματα από το αρχαίο Τριχώνιο που κοσμούν το Ξενοκράτειον, το νέο αρχαιολογικό μουσείο του Μεσολογγίου.

Γράφει ο Σπύρος Συμεών.

Το αρχαίο Τριχώνιο ήταν μια από τις σπουδαιότερες πόλεις της Αιτωλίας. Βρισκόταν στο νότιο μέρος της λίμνης η οποία αργότερα πήρε το όνομα της από την σπουδαία αυτή πόλη. 

Σε ανασκαφές που έχουν γίνει τον τελευταίο αιώνα κατά καιρούς έχουν βρεθεί σπουδαία ευρήματα τα οποία εκτίθενται σε μουσεία, κυρίως της περιοχής.

Τα περισσότερα βρίσκονται στο υπέροχο αρχαιολογικό μουσείο του Θερμού, ενώ αλλά στο αρχαιολογικό μουσείο του Αγρινίου.

Φυσικά πλέον φιλοξενούνται αρκετά αρχαιολογικά ευρήματα και στο νέο αρχαιολογικό μουσείο της Ιερέας Πόλεως του Μεσολογγίου "Ξενοκράτειον".

Ανάμεσα σε αυτά τα ευρήματα είναι και αρκετά νομίσματα τα οποία βρέθηκαν στον χώρο του αρχαίου Ασκληπιείου του Τριχωνίου που βρίσκεται στην σημερινή Γαβαλού. 

Να σημειώσουμε εδώ ότι το αρχαίο Ασκληπιείο του Τριχωνίου είναι ένα από τα ελάχιστα τα οποία σώζονται στην ελληνική επικράτεια και δυστυχώς ως Αιτωλοακαρνάνες δεν έχουμε μελετήσει την ιστορία του σπουδαίου αυτού αρχαιολογικού χώρου αλλά και της γύρω περιοχής.

Πολλοί ήταν και οι στρατηγοί της αρχαίας Ελλάδας οι οποίοι προέρχονταν από το Αρχαίο Τριχώνιο για τους οποίους πολλές φορές γνωρίζουμε μέσα από επιγραφές που βρίσκονται σε άλλες αρχαίες πόλεις.

Όπως πάντα έτσι και τώρα συνεχίζουμε μέσα από το blog μας να παρουσιάζουμε τμηματικά κομμάτια της ιστορίας αυτού του τόπου με μόνο σκοπό την ανάδειξη κάθε πλευράς της ιστορίας. Έστω κι αν κάποιους τους ενοχλεί εμείς το πράττουμε για όσους έχουν την σιγά της γνώσης αλλά και μέσα από την αλληλεπίδραση αυτή κι εμείς οι ίδιοι να γνωρίσουμε κι άλλα στοιχεία της ιστορίας.

Στον χώρο όπου παρουσιάζονται τα νομίσματα στο "Ξενοκράτειον" ένα μεγάλο τμήμα είναι αφιερωμένο στα νομίσματα τα οποία όπως προείπαμε βρέθηκαν στο Ασκληπιείο του αρχαίου Τριχωνίου. Είναι όλα αργυρά  και εξαιρετικά σπάνια αλλά και εντυπωσιακής τέχνης μας δίνουν πολλές πληροφορίες και για την τοπική ιστορία αλλά και για την ευρυτερη. Μάλιστα μας αποδεικνύει την σπουδαιότητα του χώρου αυτού μιας και τα νομίσματα στην πλειοψηφία τους προέρχονται από κάθε πλευρά της αρχαίας Ελλάδος.

Το ότι έχουν βρεθεί στον χώρο του Ασκληπιείου μας δείχνει τον σπουδαίο ρόλο που αυτό είχε διαδραματίσει στον αρχαίο ελλαδικό χώρο μιας και πολίτες από πολλές πόλεις κράτη είχαν καταφθάσει στον χώρο αυτό.

Ας τα δούμε όμως επιγραμματικά όπως αυτά αναφέρονται στην προθήκη με σειρά:

1) Στατήρας Αίγινας (650-550 π.Χ.) ο οποίος έμπροσθεν απεικονίζει μια θαλάσσια χελώνα🐢 και όπισθεν είναι έγκοιλο διαιρεμένο σε 4 άνισα μέρη.

2) Δραχμή Τανάγρας (550-480 π.Χ.) η οποία έμπροσθεν απεικονίζει μια οκτώσχημη ασπίδα και το πίσω μέρος είναι διαιρεμένο σε τέσσερα τμήματα.

3) Τριώβολο Φλοιούντος ( 430-420 π.Χ. ) το οποίο έμπροσθεν απεικονίζει έναν ταύρο που εφορμά και όπισθεν το "Φ" σε έγκοιλο τετράγωνο.

4) Τριώβολο Αινιάνων ( 400-344 π.Χ. ) το οποίο έμπροσθεν απεικονίζει μια δαφνοστεφανομένη  κεφαλή του Δία και όπισθεν έναν μαχητή με ακόντιο και πέτασο.

5) Τρία Τετράδραχμα της Αθήνας ( 393- 3ος αιώνας ) τα οποία έμπροσθεν απεικονίζουν κεφαλή της Αθηνάς ενώ όπισθεν μία όρθια Γλαύκα.

6) Τριώβολο Οπουντίων Λοκρών ( 369-338 π.Χ.) το οποίο έμπροσθεν απεικονίζει την Κεφαλή της θεάς Δήμητρας ενώ στο πίσω μέρος απεικονίζεται ο Αίας σε στάση μάχης.

7) Δύο Τριώβολα Φωκίδος ( 357-346 π.Χ. ) τα οποία στο μπροστινό μέρος απεικονίζουν μια κεφαλή βοδιού ενώ στο πίσω μέρος την κεφαλή του Θεού Απόλλωνα.

8) Δραχμή Λάρισας ( 356-342 π.Χ. ) στην οποία μπροστά εικονίζεται μια Κεφαλή νύμφης Λάρισας και όπισθεν απεικονίζεται ένα άλογο 🐎.

9) Τετράδραχμο Φιλλίπου του Β' ( 342-328 π.Χ. ) όπου στο μπροστινό μέρος εικονίζεται η κεφαλή του Δία δαφνοστεφανομένη και στο πίσω μέρος ένας ιππέας.

10) Δραχμή Αλεξάνδρου του Γ' (  334-323 π.Χ. ) όπου μπροστά εικονίζεται η κεφαλή του Ηρακλή όπου φορά λεοντή και στο πίσω μέρος ο Δίας ένθρονος με σκήπτρο και αετό.

11) Πέντε Τριώβολα Σικυώνος ( 330-280 π.Χ. )όπου στο μπροστινό μέρος εικονίζει την Χίμαιρα  ,η Χίμαιρα ηταν ένα φοβερό τέρας, ένα μυθολογικό ζώο, που εξέπνεε φωτιά, είχε σώμα κατσίκας, κεφάλι λιονταριού, και η ουρά του κατέληγε σε φίδι. Σύμφωνα με άλλες περιγραφές είχε περισσότερα από ένα κεφάλια και συνηθέστερα το απεικόνιζαν ως τρικέφαλο, ενώ στο πίσω μέρος ένα περιστέρι με ανοιχτά φτερά. 

12) Τριώβολο Αιτωλικής Συμπολιτείας ( 323-290 π.Χ. ) όπου έμπροσθεν απεικονίζει μια Κεφαλή Αταλάντης με καυσία ( καυσία είναι ένα είδος καπέλου που μοιάζει θα λέγαμε με τον μπερέ και χρησιμοποιούταν συνήθως στην αρχαία Μακεδονία) ενώ όπισθεν απεικονίζεται ο Καλυδώνιος Κάπρος (Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Καλυδώνιος Κάπρος είναι γνωστό ένα φοβερό στο μέγεθος και στη δύναμη αγριογούρουνο, το οποίο έστειλε η θεά Άρτεμις για να τιμωρήσει τον βασιλιά της πόλεως Καλυδώνας στην Αιτωλία. Αργότερα καθιερώθηκε σε ετήσια βάση το κυνήγι του Καλυδώνιου Κάπρου στην αρχαία Καλυδώνα που βρίσκεται πλησίον της σημερινής πόλεως του Μεσολογγίου και πιο συγκεκριμένα βορειότερα του χωριού του Ευηνοχωρίου, με συμμετοχή σπουδαίων αντρών από όλη την Ελλάδα).

13) Τριώβολο Λοκρών ( 338-300 π.Χ. ) το οποίο μπροστά απεικονίζει μια Κεφαλή της Αθηνάς με κράνος και στο πίσω μέρος ο Αίας σε στάση μάχης.

14) Ημίδραχμο Βιοωτίας ( 338-315 π.Χ.) όπου έμπροσθεν εικονίζει μια Οκτώσχημη Ασπίδα ενώ στο πίσω μέρος έναν Κάνθαρο (ο κάνθαρος είναι είδος αρχαίου ελληνικού αγγείου με σχήμα ποτηριού με κάθετη λαβή αμφίπλευρα η οποία είναι συνδεδεμένη με το χείλος του αγγείου και με ψηλή καμπυλωμένη λαβή στο επάνω μέρος. Ως σκεύος είναι συνδεδεμένο με την λατρεία του θεού Διονύσου, και αποτελεί σύμβολό του).

Δείτε επίσης: Τρία περίτεχνα ευρήματα από το Αρχαίο Τριχώνιο

Ζήτω η Ελλάς!!! Χρόνια πολλά Έλληνες...

«Στο εξής δεν θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες»

Η έκφραση αυτή που αποδίδεται στον Τσόρτσιλ αν και πολλοί ιστορικοί και ερευνητές τεκμηριωμένα αποδομούν αυτήν την απόδοση συμπεριλαμβάνει μέσα της αυτό το αδιανόητο για κάθε ανθρώπινο νου το οποίο έγινε το 1940.

Το Έπος του '40, εκεί που μια χούφτα Έλληνες κατόρθωσαν να σηκώσουν το ανάστημα τους κάνοντας υπερήφανους τους προγόνους τους ενώ όλοι οι Ευρωπαίοι υποτάχθηκαν χωρίς ουσιαστική αντίσταση.

Εκει, εκεί στον πόλεμο χάθηκαν πρόγονοι μας, κάποιοι δεν μπόρεσαν να ανευρεθούν καν, οικογένειες πέρασαν βουβά τον πόνο της απώλειας του ανθρώπου τους αλλά ήταν ταυτόχρονα υπερήφανες που ο άνθρωπος τους έπεσε για την πατρίδα!!!

Το λιγότερο που θα μπορούσαμε να κάνουμε είναι να ζωντανεύουμε τις μνήμες τους σε πείσμα όσων προσπαθούν χρόνια τώρα να τις διαγράψουν.

Χρόνια πολλά Έλληνες, Ζήτω η Ελλάς!!!

Μνημόσυνο για τους εκτελεσθέντες από τους ΕΑΜοκουμουνιστές τελέσθηκε στην Ι.Μ. Κατερινούς.

 

Κείμενο και φωτογραφίες: Φίλιππος Ε. Κανδρής

Στην Άνω Χώρα Ναυπακτίας το ημερολόγιο έγραφε 20 Αυγούστου του 1944 όταν εκτελέσθηκαν αφότου μεταφέρθηκαν με βάναυσο τρόπο στο σημείο 11 Μακρύνιοι.

Εκτελέσθηκαν με απάνθρωπο τρόπο από τους ΕΑΜοκουμουνιστές οι οποίοι προηγουμένως τους είχαν συλλάβει.

Λίγο αργότερα τα οστά τους μεταφέρθηκαν στην Ιερά Μονή Παναγίας Κατερινούς και τοποθετήθηκαν σε ειδικό μνημείο αφιερωμένο στους εκτελεσθέντες αυτούς Άνδρες. Ανάμεσα τους κι ένας ιερέας. Έκτοτε πάνω από το μνήμα-μνημείο τους κυματίζει πάντοτε η γαλανόλευκη ενώ αποτελεί ένα ιστορικό ακόμη σημείο της μονής που εκπέμπει στα πέρατα της Ελλάδος μας.

Σήμερα στο μοναστήρι της Κυράς της Μακρυνείας τελέσθηκε υπό τον  π. Θεμιστοκλή Σωτηρόπουλο εφημέριου της Ματαράγκας ιερό μνημόσυνο και το παρών έδωσαν συγγενείς των εκτελεσθέντων καθώς και ο προϊστάμενος του πυροσβεστικού κλιμακίου Μακρυνείας μαζί με έναν εθελοντή πυροσβέστη καθώς και ο αντιδήμαρχος Αγρινίου.

Επί του μνήματος το οποίο ήταν τυλιγμένο στα γαλανόλευκα τελέσθηκε ιερό τρισάγιο ενώ κατατέθηκε και δάφνινο στεφάνι κι ευθύς αμέσως έγινε προσκλητήριο των Πεσόντων.

Αιώνια η μνήμη τους.

Δυστυχώς η βία, τα λάθη και ο φανατισμός δεν έχει σταθερή πηγή προέλευσης.....