Το εξωκκλήσι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ή αλλιώς η Αγιά Σωτήρα στην Γαβαλού

Γράφει ο Σπύρος Συμεών 

Η Γαβαλού είναι ένα πεδινό παραλίμνιο χωριό της Αιτωλοακαρνανίας. Βρίσκεται σε υψόμετρο μόλις 70 μέτρα από την θάλασσα ενώ είναι πλησίον της λίμνης Τριχωνίδας, της μεγαλύτερης λίμνης της Ελλάδος και σε αυτό οφείλεται το πολύ γόνιμο για καλλιέργειες έδαφος της.

Η σημερινή Γαβαλού ύστερα από γεωγραφικές μετακινήσεις των κατοίκων της βρίσκεται χτισμένη στην περιοχή της αρχαίας πόλης Τριχώνιο μια από τις σπουδαιότερες πόλεις της Αιτωλικής Συμπολιτείας. Το 1999 εντάχθηκε στον καποδιστριακό Δήμο Μακρυνείας και αποτελούσε και την έδρα του. Ανήκει στην επαρχία Μεσολογγίου. Το 2010 Εντάχθηκε με το σύστημα "Καλλικράτης" στον δήμο Αγρινίου.

Η ιστορία της είναι μακραίωνη και δυστυχώς ανεξερεύνητη σε πολλά σημεία της. Η Γαβαλού παλαιότερα ήταν άρρητα συνδεδεμένη με την θρησκεία, την πίστη, την παράδοση αλλά και την ιστορία. Ως προς την πίστη των κατοίκων της το μαρτυρούν και τα πολλά εκκλησάκια αλλά και τα δυο μοναστήρια (Παναγία Κατερινούς και Παναγία Κελλιώτισσα) τα οποία γεωγραφικά εντάσσονται στην περιοχή της. Όλα αυτά χτισμένα πάνω σε παλαιότερους ναούς για να διασώσουν με τον δικό τους τρόπο την ιστορία τους.

Ένα από αυτά είναι και το εκκλησάκι της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ή μάλλον όπως είναι πιο γνωστό στους κατοίκους της Γαβαλούς η Αγία Σωτήρα. Είναι και αυτό κτίσμα της δεκαετίας του '70.  Στην περιοχή υπήρχε παλαιότερος ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος που δυστυχώς μόνο η προφορική παράδοση έχει σώσει την ύπαρξη του. Σε σύγκριση με όλα τα υπόλοιπα εξωκκλήσια της περιοχής αποτελεί το μεγαλύτερο εκκλησάκι ενώ ταυτόχρονα είναι αυτό που βρίσκεται εντός του οικιστικού ιστού της Γαβαλούς να δεσπόζει σε έναν μικρό λοφίσκο με αμφιθεατρική θέα της λίμνης της Τριχωνίδος αλλά και του λόφου της Παλαιοκαστρίτσας. Κατά ένα τρόπο θα μπορούσαμε να πούμε ότι η Παλαιοκαστρίτσα και η Αγία Σωτήρα έχουν μια σχέση μεταξύ τους μιας και οι δύο ναοί βρίσκονται σε υψώματα, είναι πολύ κοντά η μία στην άλλη ενώ η μία έχει την θέα της άλλης.

Το εκκλησάκι βρίσκεται απέχει μερικές δεκάδες μέτρα από την επαρχιακή οδό που ενώνει την Γαβαλού με το μοναστήρι της Παναγίας της Κατερινούς και η πρόσβαση είναι εύκολη.

Οι κάτοικοι που βρίσκονται γύρω από το εκκλησάκι της Αγίας Σωτήρας το περιποιούνται με επιμέλεια ενώ το ίδιο βρίσκεται μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο.

Το τέμπλο του ναού είναι χτιστό όπως σχεδόν σε κάθε ναό της Γαβαλούς κάτι το οποίο μάρτυρα μια συγκεκριμένη τεχνοτροπία της περιοχής για τους ναούς ενώ η εικόνα της Μεταμορφώσεως (ουψ ξέχασα, της Αγίας Σωτήρας) στο προσκυνητάρι είναι λαϊκής τέχνης και μάλιστα πολύ αξιόλογης. 

Ο ναός τιμά την μνήμη της Δεσποτικής (Δεσποτικές εορτές ονομάσθηκαν οι εορτές όπου εορτάζει η εκκλησία και τιμά συγκεκριμένα γεγονότα τα οποία έχουν να κάνουν με τον Δεσπότη του παντός Χριστό) εορτής της Μεταμορφώσεως στις 6 Αυγούστου όπου η πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής προσέρχονται για να τιμήσουν και να προσευχηθούν ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και ένα μικρό αντάμωμα μιας παλιότερης δόξας της "γειτονιάς αυτής".

Επίσης στο ξωκλήσι της Αγίας Σωτήρας φυλάσσεται και μια εικόνα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος του 1925 εξαιρετικής αναγεννησιακής τέχνης η οποία αποτελεί και κειμήλιο και χρειάζεται μιας κάποιας προστασίας.

Μόλις πέρυσι με ενέργειες του εκ της Γαβαλούς καταγώμενου Σπυρίδωνα Σ. Καραχάλιου εντάχθηκε στους χάρτες του google maps (πατήστε-> εδώ <-για να δείτε την ακριβή τοποθεσία) και έτσι μπορούν να αντληθούν περισσότερες πληροφορίες για το μέρος αυτό.

Φωτογραφίες Σπυρίδων Σ. Καραχάλιος

Δείτε επίσης: Το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής στα Βαλμέϊκα Γαβαλούς.

9% η μείωση του πληθυσμού της Αιτωλοακαρνανίας

 

Τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα της απογραφής του 2021 έστω και με μεγάλη και αδικαιολόγητη καθυστέρηση για την πρώτη απογραφή η οποία έγινε σχεδόν εξ ολοκλήρου ηλεκτρόνια και ψηφιακά αναρτήθηκαν.

Παρ' ότι υποτίθεται μέλημα της εκάστοτε κυβέρνησης είναι το δημογραφικό και προσπαθεί να κάνει κινήσεις παρότρυνσης ώστε να αυξηθεί ο πληθυσμός η χώρα μας είναι μια χώρα γερασμένων και σιγά σιγά αυτό χειροτερεύει.

Όλες οι περιοχές της Ελλάδος είχαν αισθητή μείωση του πληθυσμού πλην του νότιου Αιγαίου που είδε αύξηση πληθυσμού η οποία βέβαια σε καμία περίπτωση δεν εξισορροπεί την αντίπερα όχθη...

3,5% μείωση του πληθυσμού μέσα σε δέκα χρόνια χωρίς να μεσολαβήσει κάποιος πόλεμος!!

Ο νομός της Αιτωλοακαρνανίας είδε συνολική μείωση πληθυσμού η οποία ανέρχεται στο 9% με κάθε δήμο της περιοχής μας να καταγράφει σημαντικές απώλειες πληθυσμού.

Ο Δήμος Θέρμου μετρά τις μεγαλύτερες απώλειες που φτάνουν στο 30% ενώ ακολουθούν ο δήμος Ακτίου-Βόνιτσας με μείωση κατά 15,6% ακολουθεί ο δήμος Ξηρομέρου με απώλειες κατά 12.9%, ο δήμος Ναυπακτίας με 9.6%, ο δήμος Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου με μείωση κατά 7.2% και ο δήμος Αγρινίου με μείωση της τάξεως του 5.5%.

Συνολικά ο πληθυσμός του νόμου Αιτωλοακαρνανίας ανέρχεται σε 191.727 χιλιάδες ανθρώπους ενώ στην απογραφή του πληθυσμού το 2011 ανερχόταν σε 211.080.

Να σημειωθεί πως τα αναρταία στατιστικά στοιχεία και αποτελέσματα είναι τα προσωρινά λεγόμενα τα οποία ενδεχόμενος να έχουν μικρές αποκλείσεις έως την επαλήθευση και τον έλεγχο τους για τα de facto αποτελέσματα και την δημοσίευση του ΦΕΚ τα οποία όμως θα είναι με σχεδόν μηδαμινές αν όχι καθόλου αποκλίσεις.

Γιορτάζει η Αγία Μαρίνα Ματαράγκας (πρόγραμμα-σύντομος βίος Αγίας)

Διήμερο λατρευτικών εκδηλώσεων για την Αγία Μαρίνα στην Ματαράγκα Μακρυνείας.

Εορτάζει ο φερώνυμος Ιερός Ναός της Αγίας Μαρίνας την Κυριακή στις 17 Ιουλίου όπου το πρωί της κυριωνύμου ημέρας θα τελεστεί πανυγηρική Θεία λειτουργία προς τιμήν της Αγίας  ενώ το απόγευμα της ίδιας ημέρας θα τελεστεί στις 19:00 Ιερά Παράκληση προς την Αγία.

Να μην ξεχάσουμε να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με το πρόγραμμα την παραμονή της εορτής ημέρα Σάββατο, στις 16 Ιουλίου θα τελεστεί στις 19:30 το απόγευμα πανυγηρικός εσπερινός ενώ μετά θα ακολουθήσει και λειτάνευση της εικόνος της Αγίας Μαρίνας.

Η Αγία Μαρίνα γεννήθηκε στην Αντιόχεια της Πισιδίας, στα μέσα του 3ου αιώνα μ.Χ,. από γονείς ειδωλολάτρες.

Η μητέρας της πέθανε όταν η Μαρίνα ήταν πολύ μικρή και ο πατέρας (ιερέας ειδωλολατρών) ανέθεσε την ανατροφή της σε μια εξαιρετική γυναίκα, η οποία ήταν κρυφή Χριστιανή.

Σε ηλικία 15 ετών, αποκάλυψε στον πατέρα της ότι είναι Χριστιανή και εκείνος συγκλονισμένος και μη ξέροντας τι να κάνει για να την συνετίσει, πήρε την απόφαση να την καταγγείλει στον Έπαρχο Ολύμβριο. Αυτός διέταξε να την συλλάβουν για ανάκριση.

Όταν παρουσιάστηκε μπροστά του, προσπάθησε να την μεταπείσει, αλλά μάταια. Την υπέβαλε σε βασανιστήρια αλλά η Αγία παρέμεινε ακλόνητη στην πίστη της. Τότε διέταξε να την φυλακίσουν.

Στο κελί όπου ήταν και προσευχόταν εμφανίστηκε ο διάβολος με τη μορφή μεγάλου και φοβερού δράκοντος και κατευθύνθηκε εναντίον της και ανοίγοντας το στόμα του απειλητικά, δείχνοντας ότι θέλει να την κατασπαράξει. Η Αγία επικαλέστηκε το σωτήριο όνομα του Ιησού Χριστού.

Και, ώ του θαύματος ο τεράστιος δράκοντας έγινε ενας κακάσχημος και κατάμαυρος ανθρωπόμορφος σκύλος και τότε η Αγία Μαρίνα μ' ένα σφυρί πού ήταν βρήκε παραπεταμένο, τον χτύπησε δυνατά στο κεφάλι και στη ράχη και τον ταπείνωσε εντελώς.

Και ενώ η μεγαλομάρτυς άρχισε και πάλι να προσεύχεται και να υμνεί τον Κύριο, ο διάβολος, σκοτεινός και άσχημος όρμησε εναντίον της και κραυγάζοντας την απειλούσε ότι θα τη σκοτώσει αν δεν σταματούσε να προσεύχεται.

Και η Αγία Μαρίνα, παίρνοντας από την προσευχή της νέο θάρρος κατά του διαβόλου, τον άρπαξε από τα μαλλιά της κεφαλής του και τον μαστίγωσε κάνοντας τον να τραπεί σε φυγή.

Όταν ο Ολύμβριος την κάλεσε για δεύτερη φορά και διαπίστωσε ότι η πίστη της ήταν αμετακίνητη στο Χριστό, την έκαψε με αναμμένες λαμπάδες.

Αλλά οι πληγές της ως εκ θαύματος, έκλεισαν και αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, πολλοί παρευρισκόμενοι να ασπαστούν τον Χριστιανισμό και έτσι ο έπαρχος τελικά την αποκεφάλισε, πλέκοντάς της το στεφάνι της νύμφης του Χριστού.

Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι...!!

Πως μπορείς να περιγράψεις στην σημερινή γενιά εκείνα τα αλησμόνητα ΦΤΩΧΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ;

Δεν ήξεραν τότε τι θα πει ζαχαροπλαστείο…μα και για του λόγου το αληθές δεν υπήρχε τότε παρά μόνο στις μεγάλες πόλεις.

Το πιο θεϊκό γλυκό που δοκιμάζανε ήταν η ραβανί ή αλλιώς το ρεβανί, ή αλλιώς η είναι, σε γιορτή που έφτιαχναν οι νοικοκυρές. Ήταν σχετικά οικονομικό, είχε και πασπαλισμενη ζάχαρη από πάνω και διατήρησαν εκτός ψυγείου διότι τότε δεν υπήρχαν ψυγεία. Και το τότε δεν είναι τόσο μακρινό. Είναι λίγες δεκαετίες πίσω...

Η καθημερινή  σχεδόν απόλαυση όταν δεν είχαν άλλη επιλογή και το έτρωγαν με τόση λαχτάρα και ήταν και τόσο γευστικό και θεϊκό … το ψωμί με ζάχαρη και λάδι!!!

Μα εκείνα τα χρόνια βέβαια δεν ξεχνούσαν σε κάθε γιορτή να τρέχουν σε κάθε σπίτι να πούν χρόνια πολλά με την ελπίδα ότι η νοικοκυρά θα χει φτιάξει ΠΑΝΤΕΣΠΑΝΙ ή κάτι ακόμα πιο καλό που πολύ σπάνια είχαν την τύχη να δοκιμάσουν. Και μαζί με το γλυκό χαιρόντουσαν για την γιορτή αλλά και την συνάθροιση. Έτσι ήταν τότε, εκείνα τα χρόνια. Δεν έβγαιναν για ποτό στην γιορτή του άλλου αλλά μαζευοντουσαν στα σπίτια και βάζαμε στο τραπέζι ότι είχαν, απλά, καθημερινά με πολύ αγάπη και κόπο φτιαγμένα πράγματα...

Εκείνα τα γλυκά είχαν αυτή την γεύση που δεν περιγράφεται με λόγια….ήταν ΔΕΜEΝΗ με την απλότητα και την αθωότητα των παιδικών χρόνων, μιας εποχής που δεν γνώρισαν και δεν θα καταλάβουν ποτέ οι νέες γενιές!!

Και το χειμώνα υπήρχε παραλλαγή, την θέση της ζάχαρης την έπαιρνε η ρίγανη, βέβαια πρώτου πέσει το λάδι, το αλάτι και η ρίγανη πάνω στο ψωμί που ζυμωναν οι κυράδες και έψηναν στους ξυλόφουρνους που άναβαν από νωρίς το πρωί, πυρωναν την φέτα του ψωμιού στο τζάκι και η γεύση ήταν απλά φανταστική. Οι τυχεροί το προσφαΐζανε και με καμία ελίτσα και πιστέψτε με όχι μόνο χορτεναν αλλά ήταν και ευχαριστημένοι και ευτυχισμένοι γιατί μάθανε στα λίγα και είχανε τα βασικά για την ζωή τους.

Μπορεί να τα αποκτούσαν με κόπο πολύ αλλά τους έφταναν και ήταν ευτυχισμένοι.

Εμείς σήμερα είμαστε με το κυνήγι των πολλών άραγε; Ακόμη κι όταν τα αποκτούμε πόσο ευτυχισμένοι νιώθουμε; Μα γιατί είναι τόσο δύσκολο να κυνηγάμε τα απλά και τα βασικά πλέον;

Η ευτυχία κρύβεται στα απλά και στα λίγα να θυμάστε..!!!

Σπυριδούλα Ράπτη. Η ιστορία της 14χρονης από την Ματαράγκα Μακρυνείας που την σιδερωσαν τα αφεντικά της...

 

Σπυριδούλα. Η ιστορία τη 14χρονης υπηρέτριας που την σιδέρωσαν τα αφεντικά της, επειδή νόμιζαν ότι τους έκλεψε χρήματα (βίντεο)

Η Σπυριδούλα ήταν μια από τις δούλες των Αθηνών. Τα μικρά κορίτσια δηλαδή, που έρχονταν από την επαρχία στην πρωτεύουσα για να γίνουν υπηρέτριες και να μην είναι βάρος στις οικογένειές τους.

Στα μέσα της δεκαετίας του ’50, βρέθηκε σε τρυφερή ηλικία να κάνει την υπηρέτρια σε ένα σπίτι στον Πειραιά. Αφεντικά της ήταν ο Γιώργος και η Αντιγόνη Βεϊζαδέ.

Η Σπυριδούλα εργαζόταν από το πρωί μέχρι το βράδυ, κάνοντας όλες τις δουλειές χωρίς ανάπαυλα. Κάποια στιγμή τα αφεντικά της την κατηγόρησαν ότι έκλεψε 50 δολάρια. Η ίδια το αρνήθηκε, ωστόσο δεν την πίστεψαν. Η τιμωρία που της επέβαλαν, ξεπερνά κάθε εφιάλτη. Την έδεσαν χειροπόδαρα σε ένα τραπέζι και τη σιδέρωσαν. Από πάνω μέχρι κάτω.

Η μικρή υπηρέτρια βασανίστηκε απάνθρωπα από τα αφεντικά της και μεταφέρθηκε με φρικτά εγκαύματα στο νοσοκομείο. Το μαρτύριό της έγινε γνωστό και στην Ελλάδα ξέσπασε σάλος και κατακραυγή. Στη δίκη, η Σπυριδούλα μίλησε για όλα όσα πέρασε, συγκινώντας τους πάντες, εκτός από τους ίδιους τους βασανιστές της.

Η δικαιοσύνη καταδίκασε τα απάνθρωπα αφεντικά με ποινή φυλάκισης 5,5 χρόνια για την κυρία και 3,5 για τον κύριο Βεϊζαδέ.

Δείτε το βίντεο με το αφιέρωμα καθώς και όλη την ιστορία της ζωής της άτυχης Σπυριδούλας πατώντας εδώ -> Η Σπυριδούλα και οι δούλες των Αθηνών

Πηγή: Μηχανή του Χρόνου

Τραγωδία στην Ματαράγκα, ένας ακόμη νεκρός από ανατροπή τρακτέρ.

Ένα ακόμη δυστύχημα με τρακτέρ σημειώθηκε στην Αιτωλοακαρνανία. 60χρονος, πολύτεκνος πατέρας,  από τη Ματαράγκα έχασε τη ζωή του. 

Πριν λίγη ώρα, περί τις 10 το πρωί της Τρίτης, ανατράπηκε τρακτέρ σε αγροτικό δρόμο στην περιοχή της Μακρυνείας του δήμου Αγρινίου και συγκεκριμένα στη Ματαράγκα.

Το όχημα εκτράπηκε σε κατηφορικό σημείο εντός χωραφιού όπου δυστυχώς ο οδηγός τραυματίστηκε θανάσιμα

Στον τόπο του συμβάντος υπήρξε μεγάλη κινητοποίηση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και της Αστυνομίας ενώ έσπευσε και πλήρωμα του ΕΚΑΒ .

Έλαβε χώρα άλλωστε δύσκολη  διαδικασία απεγκλωβισμού και ανάσυρσης της σορού.

Το τραγικό γεγονός προκάλεσε βαρύ πένθος στη Ματαράγκα που θρηνεί για τον άδικο χαμό του 60χρονου που ήταν πατέρας τεσσάρων παιδιών.

Πηγή: agrinionews.gr

Συντάκτες και συνεργάτες του blog  εκφράζουν τα θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια του εκλιπόντος και ευχόμαστε ο θεός να δίνει δύναμη στην οικογένεια του.