Ιερά Μονή Κατερινούς, ένα μικρό αφιέρωμα.

Παρακολουθήστε ένα μικρό 

αφιέρωμα-ξεναγηση 

στο you tube

για την Ιερά Μονή Παναγίας Κατερινούς 

την Κυρά και Εύφορο της Μακρυνείας 

Πατήστε 

εδω-> (Μονή Κατερινούς) <-εδώ

Χριστός Ανέστη

Αναστήτω ο Θεός και διασκορπισθήτωσαν οι εχθροί αυτού και φυγέτωσαν από προσώπου αυτού οι μισούντες αυτόν.

Χριστὸς ἀνέστη ἐκ νεκρῶν, θανάτῳ θάνατον πατήσας καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος.

Χριστός Ανέστη.

Αληθώς Ανέστη ο Κύριος.

ευχές από όλους τους συντάκτες και αρθρογράφους του blog μας σε εσάς και τις οικογένειές σας.

Χρόνια πολλά, 

χρόνια καλά,

χρόνια Αναστάσιμα, 

χρόνια Φωτεινά 

!!...Χριστός Ανέστη...!!

Αγία Πρόκλα, η σύζυγος του Πόντιου Πιλάτου

Του Σπύρου Συμεών για την Romfea.gr
«Καθημένου δε αυτού επί του βήματος απέστειλε προς αυτόν η γυνή αυτού λέγουσα· μηδέν σοι και τω δικαίω εκείνω· πολλὰ γαρ έπαθον σήμερον κατ' όναρ δι' αυτόν». (Ματθ.27,19)
Ανάμεσα στις 12 Ευαγγελικές περικοπές της Μεγάλης Πέμπτης αναγινόσκεται εν μέσω αυτών και ο παραπάνω στοίχος.

Σε αυτόν τον στοίχο πληροφορούμεθα μέσα από το ευαγγέλιο για το όνειρο της γυναίκας του Πόντιου Πιλάτου την οποία βέβαια ο ευαγγελιστής την αφήνει ως ανώνυμη και την αναφέρει απλά ως "γυνή αυτού".

Το όνομα της συζύγου του Πόντιου Πιλάτου κατά την παράδοση είναι το Πρόκλα το οποίο προέρχεται από το λατινικό όνομα Procula και στην μεταφορά του στην ελληνική αναφέρεται ως Πρόκλα.

Πολλοί την συγχέουν με την Αγία Κλαυδία της Ρώμης μολονότι όμως αυτό δεν μπορεί να ισχύει διότι ούτε ηλικιακά αλλά και ούτε σύμφωνα με μελέτες και την παράδοση μπορεί να συνδεθεί η αγία Κλαυδία ως σύζυγός του Πόντιου Πιλάτου.

Για τον βίο της επίσης πολλά δεν είναι γνωστά παρά μόνο μέσα από τα απόκρυφα ευαγγέλια αλλά και την παράδοση και με βάση κάποιες έρευνες και κάποια στοιχεία μπορούμε να τα θεωρήσουμε πιο ασφαλή και αληθινά.

Σύμφωνα με τον Πλούταρχο οι Ρωμαίοι ονόμαζαν με το όνομα Proculus τα παιδιά τα οποία έρχονταν στην ζωή ενώ οι πατεράδες τους έλειπαν και βρίσκονταν μακρυά από την στιγμή αυτή. Άρα πιθανόν η Πρόκλα να γεννήθηκε χωρίς την παρουσία του πατρός της.

Πολλοί αναφέρουν πως η Πρόκλα ήταν νόθο παιδί ενός αυτοκράτορα αλλά οι ισχυρισμοί τους καταρρίπτονται άμεσα μιας και απλά θέλουν να αποδώσουν μια νουβελοειδή νότα στα μυθεύματα τους.

Η Πρόκλα λογικά ανήκε σε κάποια αριστοκρατική οικογένεια της Ρώμης. Πριν το 26 μ.Χ. νυμφεύεται τον Πόντιο Πιλάτο που αν και η καταγωγή του προέρχεται από την τάξη των ιππέων προωθήθηκε στο αξίωμα του επάρχου και επιτρόπου λόγω της εύνοιας που είχε από τον Λεύκιο Αιλίο Σηιανό αρχηγού των Πραιτωριανών και ευνοούμενος του αυτοκράτορα Τιβέριου.

Το 26 μ.Χ. ο σύζυγος της Πόντιος Πιλάτος μετατέθηκε και ανέλαβε την επαρχία των Ιουδαίων και η σύζυγός του τον ακολούθησε μέχρι εκεί, κάτι που δεν συνηθιζόταν εκείνη την περίοδο αλλά είτε από αφοσίωση στον σύζυγό της είτε από την αγάπη που της έτρεφε ο Πιλάτος ή και από τα δύο μαζί έφτασε κι αυτή στην Ιουδαία.

Διέμεναν στο Πραιτώριο το παλιό παλάτι του Ηρώδη που έμεινε στην ιστορία ως ο σφαγέας των νηπίων και δήμιος των πρώτων μαρτύρων στην Καινή Διαθήκη.

Το 33 μ.Χ. μετέβησαν για το Πάσχα στα Ιεροσόλυμα για να ελέγχει την κατάσταση στο κέντρο των Εβραίων που θα κατέκλυζαν την Ιερουσαλήμ εκείνη την περίοδο μολονότι ανέφερε ότι το έκανε για να τιμήσει τους Ιουδαίους για τις θρησκευτικές τους εορτές.

Ο Ιησούς οδηγείτε μπρος τον Πόντιο Πιλάτο ο οποίος αντιλαμβάνεται πως ουδέν αδίκημα έχει πράξει ώστε να τον καταδικάσει και πως οι αρχιερείς με πιέσεις τους προς αυτόν ήθελαν να τον οδηγήσουν στο να λάβει την καταδικαστική απόφαση.

Για έναν ανεξήγητο λόγο προσπαθεί να ξεφύγει από αυτό αν και ως πολέμαρχος δεν είχε φόβο να αφαιρεί ζωές.

Αποστέλλει τον Ιησού στον βασιλιά Ηρώδη Αντύπα ως αρμόδιο λόγω χωρικής εντοπιότητας. Μάταια όμως διότι και ο Ηρώδης τον αποστέλλει ξανά πίσω στον Πιλάτο.

Ο Πιλάτος παρατηρούν οι αρχιερείς ότι προσπαθεί να αποφύγει να λάβει την καταδικαστική απόφαση την οποία τον πίεζαν οι ίδιοι να λάβει.

Μήπως είχε κάποια πληροφορία; Μήπως και ο ίδιος είδε κάποιο όνειρο σαν κι αυτό που είδε η σύζυγος του; Ποτέ αυτό δεν θα μας γίνει γνωστό εκτός κι αν ο Θεός ο ίδιος το αποκαλύψει.

Το μόνο σίγουρο είναι πως μετά από αυτά η σύζυγος του αποστέλει έναν έμπιστο της να ενημερώσει τον Πιλάτο ώστε να τον προειδοποίησει να μην βλάψει τον Ιησού.Φαίνεται πως η σύζυγος του Πόντιου Πιλάτου είχε μια μεγάλη επιρροή πάνω του. Η Πρόκλα είχε την πεποίθηση πως θα τον επηρεάσει και λογικά αυτό είχε ξαναγίνει στο παρελθόν ώστε να έχει αυτήν την πεποίθηση.

Ο έμπιστος της Πρόκλας ενημερώνει εν μέσω της δικής του Ιησού τον Πιλάτο για το όνειρο της συζύγου του ενώ η ιδια παρακολουθει διακριτικά από απόσταση σεβόμενη τον άνδρας της και το αξιωμα του. Ο ίδιος σκεπτικός και προβληματισμένος προσπαθεί να βρει λύση.

Ίσως κάτι είχε δει και ο ίδιος νωρίτερα το οποίο επισφραγίστηκε με την πληροφορία που του αποκάλυψε η σύζυγος του. Γιατί όμως ο θεός επιλέγει μέσω ονείρου να "βοηθήσει" τον Πόντιο Πιλάτο;

Γιατί προσπαθεί αφού προσέρχονταν ο Υιός Του εκούσια στο πάθος και στην Σταύρωση προκειμένου να αναστήσει το ανθρώπινο γένος και να του δώσει ξανά την παλιά του αίγλη μέσα στην Βασιλεία των Ουρανών;

Ίσως να μην ήθελε να τον αδικήσει ή ίσως ήθελε αυτό να αποτελέσει σημείο για την μετά την βάναυση απόφαση του για μετάνοια και σωτηρία του ίδιου και σίγουρα θα βρισκόταν τρόπος να εκπληρωθεί το σχέδιο του Θεού.

Δυστυχώς ο Πόντιος Πιλάτος δεν κατάφερε να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων διότι φοβούνταν τους Ιουδαίους αρχιερείς οι οποίοι και παλαιότερα προσπάθησαν να τον συκοφαντήσουν στον Καίσαρα. Η σύζυγος του όμως Πρόκλα άδραξε αυτήν την ευκαιρία και την μετέτρεψε σε σωτηρία της ψυχής της.

Καθ' ότι έκανε αυτό που ήτο δυνατό από την πλευρά της να αποτρέψει το κακό αλλά και γενικά ο βίος της και η μαρτυρία της την στεφάνωσε με την χάρη του Θεού και την εξύμνησε στους αιώνες.

Είναι πολύ πιθανό δε, η Πρόκλα να είχε ακούσει ή ακόμη και να είχε γνωρίσει τον Χριστό και την διδασκαλία Του για αυτό και δεν άφησε το όνειρο να μην την επηρεάσει, αλλά το πρόσωπο το οποίος της αναφέρθηκε στο όνειρο πιθανόν της ήταν αρκετά γνωστό ώστε να προσπαθήσει μέσω της επιρροής της να Τον σώσει η μάλλον να σώσει τον σύζυγό της από το να βάψει τα χέρια του με αθώο αίμα, το Αίμα του Θεανθρώπου.

Δυστυχώς για τον Πιλάτο δεν τα κατάφερε κι έτσι ο Ιησούς οδηγήθηκε στην Σταύρωση μα και στην Ανάσταση. Η ιστορία όμως μας κρύβει και πάλι το τι απογίνεται η σύζυγος του Πιλάτου.

Ο Πόντιος Πιλάτος όμως καλείται από τον Καίσαρα και καταδικάζεται εφόσον και ο ίδιος ομολογεί ότι πήρε αδίκως την απόφαση της Σταυρώσεως του Χριστού. Οι παραδόσεις και οι μύθοι περιπλέκονται για το τέλος του Πιλάτου.

Εμείς όμως ευελπιστούμε στην μετάνοια του και στην σωτηρία του όπως και κάθε ανθρώπου.

Η Πρόκλα εφόσον είχε ακολουθήσει τον σύζυγό της στην Ιουδαία σίγουρα τον ακολούθησε και στην επιστροφή του στην Ρώμη αλλά και σε όπου αυτός κατέληξε.

Η Αγία Πρόκλα άγνωστο το πότε αλλά από πολύ νωρίς στην ιστορία του χριστιανισμού κατατάσσεται στην χωρία των αγίων μιας και γίνεται πολλές φορές μνεία σε εκκλησιαστικά χειρόγραφα για την εορτή της μνήμης της, η οποία μάλιστα είναι στις 27 Οκτωβρίου, αλλά προς τιμήν της υπήρχε και μόνη αφιερωμένη σε αυτήν στην περιοχή της Κωνσταντινούπολης τον 13ο αιώνα.

Άγνωστη στους ανθρώπους, ιδιαιτέρως γνωστή όμως στον Χριστό η Αγία Πρόκλα μεσσιτεύει από εκεί ψηλά δίπλα στον θρόνο του Πανάγαθου Θεού για οποίο την επικαλείται.

Δεν τιμάται μόνο από τους ορθόδοξους αλλά και από όλο τον χριστιανικό κόσμο ενώ η ίδια όπως φαίνεται θέλει να μένει στην αφάνεια ίσως διότι δεν επηρέασε αυτούς που προσπάθησε, ίσως και λόγω της ταπεινοφροσύνης.

Επηρέασε όμως το όνειρο αυτό την ζωή της ίδιας δίδοντας της μεγάλη ευλογία αλλά και παρρησία ενώπιον του θρόνου του Θεού μιας και δεν είναι καθόλου συνηθισμένο όνειρα να αποκαλύπτουν περί του ίδιου του Χριστού σε ανθρώπους.

...και κάπως έτσι το σώμα της εκκλησίας σύσσωμο ψάλλει «Έχει παρεστώσάν σε, Πρόκλα Δεσπότης, Ο Πιλάτω πριν σω παραστάς συζύγω».

Θείου πληρουμένη ἤδη φωτός, Πρόκλα μακαρία, τῆς ψυχῆς μου τόν σκοτασμόν, λῦσον ταῖς εὐχαῖς σου, καί φέγγει μετανοίας, καταύγασον τόν νοῦν μου, καθικετεύω σε.

Αγία Πρόκλα, Αγία του Θεού πρέσβευε

 υπέρ ημών.

Εύχεσθαι και εσείς...

Πηγή: romfea.gr

Οι χαλκουνάδες τήρησαν το έθιμο και «έσπασαν» την καραντίνα στο Αγρίνιο.

Κάθε βράδυ Μεγάλης Παρασκευής στην πόλη του Αγρινίου λαμβάνει χώρα το έθιμο των χαλκουνίων. Το έθιμο αυτό έχει τις ρίζες του στην εποχή της τουρκοκρατίας. Πρόκειται για αυτοσχέδιες εκρηκτικές κατασκευές που αποτελούνται από έναν μεγάλο κύλινδρο γεμάτο με ένα μείγμα μπαρουτιού και ένα φυτίλι στο άκρο. Η ιστορία τους χάνεται στα χρόνια της Τουρκοκρατίας όταν οι Αγρινιώτες τα άναβαν κατά την περιφορά του Επιταφίου για να απομακρύνουν και να φοβίσουν τους αλλόθρησκους ίσως και για να παρομοιάσουν την διάλυση του σκοτεινού Άδη που μέσα από το σκοτεινό του βασίλειο ξεπηδάει το Φως της Ζωής.

Όταν οι επιτάφιοι από όλα τα σημεία της πόλης του Αγρινίου συναντώνταν στο κέντρο της, εκεί ήταν που άρχιζε  χαλκουνοπόλεμος. Μπορεί φέτος να βρισκόμαστε ακόμη σε καραντίνα αλλά οι χαλκουνάδες "έσπασαν" την καραντίνα τηρώντας βέβαια κάποια μέτρα ασφαλείας όπως λ.χ. δεν το είχαν ανακοινώσει προγενέστερα για να αποφευχθεί τυχόν συνάθροιση κόσμου και άναψαν τα περίφημα χαλκούνια σε αρκετά και μάλιστα κεντρικά σημεία της πόλεως του Αγρινίου. Έτσι τήρησαν τρόπον τινά το έθιμο και φέτος μολονότι δεν λιτανεύθηκαν οι επιτάφιοι στην πόλη.  

Οι φωτό μας τις απέστειλαν φίλοι του blog...

Άγιος Λογγίνος ο εκατόνταρχος που τρύπησε με την λόγχη του τα πλευρά του Ιησού

Του Σπύρου Συμεών για την Romfea.gr

Ο Χριστός ήταν ο πρώτος από τους τρεις σταυρωθεντες στον Γολγοθά ο οποίος "εξέπνευσε" κι αφου η γη σκοτείνιασε κ σείστηκε μα κι αφού ο Άδης είδε τον Υιό και Λόγο να κατεβαίνει στο βασίλειο του αντιλήφθηκε το "κακό" που τον βρήκε και παραφρονίστηκε.

Πολλές φορές οι σταυρωθέντες έχαναν τις αισθήσεις τους πάνω στον σταυρό και πέθαιναν μετά από ώρες. Άλλωτε επειδή περνούσαν ώρες μέχρι να εκπνεύσουν με μια βαριοπούλα ένας στρατιώτης τους έσπαγε τα κόκκαλα των ποδιών τους με αποτέλεσμα να τους επιφέρει επιπλέον πόνο, σοκ αλλά και αδυναμία να στηριχθούν στα πόδια τους πάνω στον σταυρό και το σώμα τους να κρεμιέται από τα χέρια και από την έντονη αιμορραγία αλλά και την επιπλέον δυσκολία λειτουργίας των πνευμόνων να πεθαίνουν μετά από λίγα λεπτά.

Η ημέρα που παρέδωσε τον "πνεύμα" Του ο Χριστός ήταν η Παρασκευή πριν το Πάσχα των Ιουδαίων.

Μα επειδή πλησίαζε το Σάββατο που ήταν μεγάλη μέρα για τους Ιουδαίους δεν γινόταν να περιμένουν πότε θα εκπνεύσουν οπότε δόθηκε διαταγή σε έναν στρατιώτη να τους σπάσει τα κόκκαλα. Βάναυσο και για τους σταυρωθέντες μα και για τους δικούς τους που βρισκόταν κάτω από τον σταυρούς.

Τα κόκκαλα των ποδιών των δύο ληστών τα έσπασαν και καθώς πλησίασε ο στρατιώτης να κάνει το ίδιο και στον Χριστό ο εκατόνταρχος των Ρωμαίων τον σταμάτησε και με την λόγχη του τρύπησε τα πλευρά Του Ιησού από όπου ξεπήδησε αίμα και ύδωρ αποδεικνύοντας πως πλέον ο Χριστός είχε "πεθάνει".

Το αίμα και το ύδωρ έπεσε στο πρόσωπο του Εκατόνταρχου και αμέσως ο ίδιος θεραπεύτηκε από μια νόσο που τον ταλαιπωρούσε.

Ποιος ήταν όμως αυτός ο εκατόνταρχος; Ο οποίος μάλιστα είναι γνωστός μιας και απεικονίζεται δίπλα από τον Σταυρωθέντα Χριστό;

Πήρε το όνομα Λογγίνος αν και η ιστορία δεν διέσωσε το όνομα του αλλά αυτό προήλθε από την λέξη "λόγχη" στην Λατινική της εκδοχή.

Λογγίνος δηλαδή είναι αυτός που λόγχησε τον Χριστό. Καταγώταν από την Καππαδοκία. Ήταν εκατόνταρχος το οποίο σημαίνει ότι διοικούσε μια στρατιά 100 Ρωμαίων ανδρών ως αξιωματούχος του ρωμαϊκού στρατού και τελούσε υπό τις διαταγές του Πόντιου Πιλάτου.

Μνημονεύεται ως εκατόνταρχος στα ευαγγέλια αλλά και πάλι δεν αναφέρεται εκεί το όνομα του.

Αφού παρακολούθησε όλη την πορεία του Χριστού από την σύλληψη του έως και τον θάνατο Του κι εφόσον θεραπεύτηκε, μέσα του κλονίσθηκε και πίστεψε ενώ φαίνεται να είναι πιο ανθρώπινος και πιο ευαίσθητος μιας και δεν ήθελε να αντικρύσει η Παναγία ως Μάνα και αυτό το βάναυσο που έσπαζαν τα κόκκαλα των σταυρωμένων για αυτό και δεν επέτρεψε στον στρατιώτη να το κάνει αλλά με την λόγχη του απέδειξε πως πλέον ο Χριστός είχε παραδώσει τον Πνεύμα Του.

Μα η ιστορία του δεν σταματά εκεί καθώς η παράδοση θέλει το δικό του τάγμα να φυλάζει και τον Πανάγιο Τάφο και κάπως έτσι αποτέλεσε μάρτυρας και της Ανάστασης του Θεανθρώπου, ενώ αμέσως μετά οι αρχιερείς προσπάθησαν να τους δωροδοκήσουν για να μην επαληθεύσουν την Ανάσταση (τόσο είχαν τυφλωθεί από τα πάθη τους που ενώ έβλεπαν την Αλήθεια προσπαθούσαν να τα βάλουν μαζί της έστω κι αν ποτέ κανείς δεν κατάφερε να την νικήσει) ο Λογγίνος αρνήθηκε και παραιτήθηκε του αξιώματος του μαζί με δύο στρατιώτες που είχαν πιστέψει αποσύρθηκε, βαπτίσθηκε χριστιανός μαζί τους και μετέδωσε το μήνυμα της Αναστάσεως του Χριστού.

Μα οι αρχιερείς δεν μπορούσαν να τιθασεύσουν τον εγωισμό τους και δεν ήθελαν να τον αφήσουν ατιμώρητο οπότε τον συκοφάντησαν ότι επαναστάτησε εναντίον του Καίσαρα και τάχθηκε με τους λίγους οπαδούς ενός "παραφρονα" που υπονόμευε τον Καίσαρα στο Ισραήλ και αυτοαποκαλούταν ως Βασιλιάς των Ιουδαίων.

Έτσι ο Τιβέριος έδωσε εντολή στον Πόντιο Πιλάτο να τον τιμωρήσει, κι αυτός με την σειρά του απέστειλε ομάδα στρατιωτών προκειμένου να τον εντοπίσουν και να τον θανατώσουν.

Πράγματι οι στρατιώτες ξεκίνησαν και κατά την αναζήτηση του Λογγίνου και των δύο ακόμη στρατιωτών του φθάνοντας σε ένα σπίτι προκειμένου να ρωτήσουν για το που βρίσκεται ένας ευγενής και ρωμαλαιος άνδρας τους άνοιξε την πόρτα και τους υποδέχθηκε στην οικεία του, τους παρείχε με πολύ ευγένεια ότι πρόσταζε η φιλοξενία της εποχής, τους μαγείρεψε πλουσιοπάροχα κι εφόσον πέρασε η ώρα έμαθε κι επιβεβαίωσε αυτό που φαντάζονταν από τους ίδιους του Ρωμαίους στρατιώτες για το τι αναζητούσαν.

Οι άλλοι δύο στρατιώτες όπως λέγεται στην παράδοση έλειπαν από την οικία του Λογγίνου, μα και οι Ρωμαίοι που είχαν αποσταλεί για αν τον θανατώσουν δεν γνώριζαν πως βρίσκονταν στην οικία του καταζητούμενου πόσο μάλλον πως ο καταζητούμενος ήταν αυτός που τους παρείχε πλουσιοπάροχη φιλοξενία και τους φερόταν με ευγένεια.

Όταν δε έφτασαν οι αλλοι δύο συν-στρατιωτες του Λογγίνου έφτασε η ώρα για την αποκάλυψη. Οι Ρωμαίοι απεσταλμένοι έμειναν έκπληκτοι καθώς ο Λογγίνος θα μπορούσε να φύγει και να αποφύγει την σύλληψη και την θανάτωση του μα δεν το έκανε, ίσα ίσα τους έδειξε ευγένεια, καλοσύνη και φροντίδα. Όλα αυτά στους διώκτες και τους μέλλοντες δήμιους του.

Τον ρώτησαν γιατί δεν έφυγε κι ο ίδιος ο Λογγίνος αποκρίθηκε πως ανυπομονούσε να μαρτυρήσει και να ακολουθήσει τον Κύριο του, αυτόν που είδε μπρος τα μάτια του να βασανίζεται, να σταυρώνεται και ναι Αναστάται εκ νεκρών, το ίδιο και οι δύο άλλοι πρώην συν-στρατιωτες του.

Η διαταγή όμως ήταν διαταγή κι αν δεν την εκτελούσαν οι Ρωμαίοι στρατιώτες γνώριζαν πως θα πλήρωναν με την δική τους την ζωή κι έτσι αποκεφάλισαν τους τρεις "αποστάτες" της Ρώμης και τοποθέτησαν τις τιμές κεφαλές τους σε ένα σακί το οποίο παρέδωσαν στον Πόντιο Πιλάτο προς απόδειξη της εκτέλεσης της διαταγής του.

Μόλις ο Πόντιος Πιλάτος επιβεβαιώθηκε ότι πρόκειταν για τους τρεις αυτούς "αποστάτες" έριξε το σακί σε μια χωματερή.

Μετά από πολύ καιρό μια τυφλή γυναίκα καθώς έψαχνε να βρει κάτι ανάμεσα στην χωματερή ξέθαψε την κάρα του Αγίου Λογγίνου και όταν την ακούμπησε αμέσως βρήκε το φως της. Η κάρα, η κεφαλή πάνω στην οποία χύθηκε αίμα και ύδωρ από το Τίμιο Σώμα του Χριστού ήταν πλέον πηγή ιαμάτων...

Κι έτσι ο εκατόνταρχος με τους δύο άλλους πρώην συν-στρατιωτες του έλαβαν τον στέφανον του μαρτυρίου και μεσσιτεύουν από τον ουρανό για εμάς ενώ παραμένουν εις τους αιώνες μάρτυρες της πορείας του Θεανθρώπου προς τον Γολγοθά αλλά και της λαμπρής και μοναδικής Αναστάσεως Του.

Καλή Ανάσταση.
Εύχεσθαι...!!

Πηγή: romfea.gr

"ωωω γλυκύ μου έαρ"

«Ω γλυκύ μου έαρ» 

O μελωδικότερος ύμνος της Ορθοδοξίας 
(βίντεο)

               "Πατήστε εδώ για το βίντεο"

Το «ω γλυκύ μου έαρ» είναι το μοιρολόι της Παναγίας, η έκφραση του πόνου της για τον επίγειο θάνατο του υιού της. Ο ύμνος είναι κορυφαίος ως μελωδία και ως λόγος και έχει ενδιαφέρον η κατά λέξη εννοιολογική ανάλυσή του.

«Ω γλυκύ μου έαρ,

γλυκύτατόν μου Τέκνον,

πού έδυ σου το κάλλος;»

Προσφωνεί το Τέκνον της έαρ, άνοιξή μου. Η λέξη έαρ είναι αρχαία ελληνική, ενώ στη μεσαιωνική Ελλάδα χρησιμοποιείτο η λέξη άνοιξις. Προέρχεται από το ρήμα ανοίγνυμι, ανοίγω, διότι είναι η εποχή που ανοίγουν τα άνθη και τα μάτια των φυτών, για να αναπτυχθούν. Η λέξη έαρ πρωτοαπαντάται στα ομηρικά έπη. Εχει κοινή ινδοευρωπαϊκή ρίζα με το λατινικό -ver, από όπου προέρχονται λέξεις όπως prima-ver-a, η άνοιξη στα ιταλικά και στα ισπανικά.

Η λέξη τέκνον προέρχεται από τον αόριστο β΄ του αρχαίου ελληνικού ρήματος τίκτω, το οποίο αναφέρεται ακριβώς στην πράξη της γέννησης από τη μήτρα της μητέρας, εξού και η λέξη τοκετός. Τέκνον – τίκτω, μήτρα – μητέρα άμεσες αναφορές στο σπλάχνο, στη ζωή που δημιουργείται μέσα στο σώμα της γυναίκας και άρα στην οδύνη του χαμού του.

«Γλυκύτατόν μου Τέκνον, πού έδυ σου το κάλλος;» Η Παναγία συνεχίζοντας το θρήνο της αναφέρεται στο τραγικό γεγονός χρησιμοποιώντας τη λέξη έδυ, τον αόριστο του ρήματος δύω, υπονοώντας πως ο Ιησούς ήταν φωτοδότης ως ήλιος. Εμβαθύνοντας στην ερμηνεία μπορεί να δει κανείς πως ο ήλιος δεν χάνεται. Χάνεται μόνο από τα μάτια μας, δύει προσωρινά. Ανατέλλει όμως την επόμενη μέρα ολόλαμπρος. Η φράση καταλήγει σε ερωτηματικό, το αγωνιώδες ερώτημα της μάνας που χάνει το τέκνο της. Πού έδυσες, πού έδυσε το κάλλος σου;

Το κάλλος ήταν βασική έννοια στην αρχαία Ελλάδα. Η φυσική ομορφιά συναρτάτο με την ψυχική και την πνευματική, την αρετή του πολίτη και το αγαθό. Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν συλλάβει την ιδέα ότι το σώμα εκφράζει, με την έννοια ότι δίνει μορφή και εξωτερικεύει, την ψυχή και τις αξίες του ανθρώπου. Το κάλλος επομένως είναι η αρχαία ελληνική έκφραση της ωραιότητος της ανθρώπινης ψυχής, που στην αρχαία ελληνική σκέψη καθρεφτιζόταν στην ωραιότητα του σώματος.

«Υιέ Θεού παντάναξ, Θεέ μου πλαστουργέ μου, πώς πάθος κατεδέξω;»

Οι τρεις πρώτοι στίχοι είναι το ξέσπασμα του πόνου της μητέρας. Στον τέταρτο στίχο όμως η Παναγία μεταστρέφεται, αναγνωρίζει ότι ο υιός της είναι στην ουσία Υιός Θεού, είναι παντάναξ, βασιλεύς των πάντων. Η λέξη είναι σύνθετη, από τη μυκηναϊκή λέξη άναξ, που σημαίνει τον βασιλέα στις πινακίδες της αρχαιότερης αναγνωσμένης ελληνικής γραφής, της Γραμμικής Β. Αναξ ήταν ο ανώτατος άρχων στα μυκηναϊκά ανακτορικά κέντρα (1600-1100 π.Χ.) Η λέξη βασιλεύς, όπως φαίνεται από την ανάγνωση αυτών των πινακίδων υπήρχε ήδη τότε, αλλά σήμαινε τον στρατιωτικό διοικητή και μόνο αργότερα, στα ομηρικά έπη, απέκτησε τη σημερινή σημασία της. Εδώ λοιπόν χρησιμοποιείται ο αρχαϊκότερος τύπος της έννοιας του βασιλιά.

Η Παναγία εδώ προσφωνεί τον υιό της ως Θεό, ως Θεό της, αναγνωρίζοντας τον υπέρτατο ρόλο Του. «Θεέ μου πλαστουργέ μου». Η λέξη πλαστουργός προέρχεται από το ρήμα πλάθω και το έργο, δηλώνοντας ξεκάθαρα πως ολόκληρη η πλάση είναι έργο του Θεού. Ομως το ανθρώπινο μητρικό στοιχείο είναι πολύ έντονο στην Παναγία, ώστε απευθυνόμενη στον Υιό του Θεού και Θεό της ρωτάει με απόγνωση: «πώς πάθος κατεδέξω;» «πώς καταδέχτηκες να υποστείς τα Πάθη;».

Στον επόμενο στίχο αποδέχεται την ανθρώπινη πραγματικότητα. Ο τάφος, ο ανθρώπινος χρόνος -το πρωί, τα έθιμα ταφής ως έκφραση της ευγνωμοσύνης, της λατρείας.
«Ερραναν τον τάφον αι μυροφόροι μύρα, λίαν πρωί ελθούσαι.» Οι μυροφόρες ήρθαν πρωί πρωί και ράντισαν με αρώματα τον τάφο Σου. Τα μύρα που ως πνοές διαχέονται.

Στην τελευταία στροφή γίνεται η συναισθηματική αποστασιοποίηση και η αναγνώριση του θεϊκού θελήματος.

«Ω Τριάς Θεέ μου, Πατήρ Υιός και Πνεύμα, ελέησον τον κόσμον.»

Οι τελευταίοι στίχοι δε λέγονται πια από την Παναγία, αλλά από εμάς σε διάλογο μαζί της. «Ιδείν την του Υιού σου, Ανάστασιν, Παρθένε, αξίωσον τους δούλους σου». «Αξίωσε, Παρθένε, εμάς τους δούλους σου να δούμε την Ανάσταση του Υιού σου».

Δεν είναι απίθανο οι βυζαντινοί μαΐστροι που συνέθεσαν αυτόν τον ύμνο να επηρεάστηκαν από τους αρχαίους ελληνικούς ύμνους στην Περσεφόνη, την κόρη της θεάς Δήμητρας που άνοιξη την έκλεψε ο Αδης εξαφανίζοντάς την στον Κάτω Κόσμο. Ξέφρενη η μητέρα της, η θεά της γονιμότητας της γης, την αναζητούσε παντού και για εκδίκηση άγονα έμεναν τα χωράφια. Ωσπου σε συμφωνία με το Δία κάθε άνοιξη ανέβαινε η Περσεφόνη στον Απάνω Κόσμο και οι Ελληνες γιόρταζαν τα Μικρά Ελευσίνια.

Η άνοιξη της γης, η μύηση της ψυχής, η διάνοιξή της στο θείο. Δε γνωρίζω σε κάποια περιοχή της Ελλάδος να προσφωνούμε τα παιδιά με την τρυφερή έκφραση άνοιξή μου, αυτός όμως ήταν ένας χαρακτηρισμός που οι αρχαίοι Ελληνες απέδιδαν στην Περσεφόνη.

Στον ομώνυμο ορφικό ύμνο η Περσεφόνη αποκαλείται εαρινή. Δικαίως, διότι σύμφωνα με το μύθο η άφιξή της στον Επάνω Κόσμο έφερνε το έαρ, την άνοιξη. Η περαιτέρω λεξιλογική ανάλυση δείχνει όντως επιρροές από θεμελιώδεις αρχαίες ελληνικές έννοιες. Εκτός από την τρυφερή προσφώνηση έαρ, ο ύμνος χρησιμοποιεί την αρχαία ελληνική έννοια του κάλλους, του φωτοδότη – ζωοδότη Ηλιου που δύει, όπως και την αρχαϊκότερη λέξη παντ+άναξ. Οι τυχόν αρχαιοελληνικές επιρροές περιορίζονται στους πρώτους στίχους, στον ανθρώπινα μητρικό θρήνο της Παναγίας. Οι υπόλοιποι στίχοι ξεκάθαρα διαπνέονται από έννοιες της Ορθοδοξίας.

Ως προς τη μελωδία τα κείμενα έχουν συντεθεί σύμφωνα με τη ρυθμοτονική της βυζαντινής υμνογραφίας, όπου πους είναι η λέξη. Δηλαδή, ενώ στην αρχαία ελληνική μουσική πους είναι η ρυθμική μονάδα που με συνδυασμό μακρών και βραχέων συλλαβών δημιουργεί το ρυθμό, στη βυζαντινή οι κανόνες της ομοτονίας και ισοσυλλαβίας έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Συγκεκριμένα, εάν σιγοψιθυρίσει κανείς τη μελωδία «Ω γλυκύ μου έαρ», θα παρατηρήσει ότι η τονική έμφαση δίνεται σε κάθε μία λέξη χωριστά ανεξαρτήτως του μεγέθους και των συλλαβών της, ότι δεν υπάρχει σε κάθε στίχο ένας ρυθμός που επαναλαμβάνεται και ότι ανάλογα με το νόημά τους οι λέξεις τονίζονται και χρωματίζονται μουσικά.

Γενιές, αιώνες τώρα, τραγουδούν πάνω στα βήματά τους στη γη το «ω γλυκύ μου έαρ» κι ύστερα χάνονται. Ομως δεν είναι οι αντιφωνήσεις αιώνων που κάνουν τόσο συγκλονιστική τη συμμετοχή μας στην Περιφορά του Επιταφίου. Είναι η συντροφευμένη πορεία στη διάσχιση της νύχτας, είναι ο κοινός θρήνος για τα πεπρωμένα της ανθρώπινης ζωής, οι συναντήσεις μέσα από τις ταπεινές φλόγες των κεριών, η συναίσθηση του δέους μπροστά στο θείο, είναι η ελπίδα της Ανάστασης που κάνουν το «Ω γλυκύ μου έαρ» να μετατρέπεται σε ένα συναίσθημα γλυκιάς άνοιξης; Σαν οι καρδιές άφοβα ν’ ανοίγουν και στη δροσιά της νύχτας υπερβατικά να ενώνονται -με την άχνα των κεριών και το άρωμα των μύρων- σε μια πνοή αγάπης.

Πηγή: ekirikas.com