Παναγία η Κελιώτισα, η Κυρία των Αγγέλων

Αφιέρωμα στην Παναγία την Κελιώτισα ανήμερα της εορτής της μονής Της

Του Σπύρου Συμεών για την Romfea.gr
(τμήμα του αρθρου που δημοσιεύτηκε στις 23/8/2015)
Η Ιερά Μονή ανέκαθεν είχε δυο πανηγύρεις η μία ήταν της Ζωοδόχου Πηγής την Παρασκευή της διακαινησίμου και η άλλη στα λεγόμενα ''εννιάμερα της Παναγίας'' στις 23 Αυγούστου επί της αποδόσεως της κοιμήσεως της Υπερευλογημένης Αειπαρθένου Θεοτόκου.

Σήμερα από την Ιερά Μονή σώζεται μόνο το επιβλητικό πέτρινο σταυροειδή με τρούλο Καθολικό της χτισμένο το 1788 και προσφάτως ανακαινισμένο. Το μοναστήρι είναι ευρέως γνωστό με την ονομασία ''Κελί ή Κελλάκι''.

Η ευρύτερη περιοχή αποτελούσε λημέρι του μεγάλου οπλαρχηγού της Ρούμελης κατά τον αγώνα της απελευθέρωσης από τον Τούρκικο ζυγό και ηγέτη της Τρίτης φάλαγγας κατά την έξοδο του Μεσολογγίου Δημητρίου Μακρή ο οποίος ήταν θρέμμα της Γαβαλούς.

Πίσω από το Ιερό του Καθολικού βρίσκεται ο τάφος του τελευταίου μοναχού που εγκαταβίωσε στην Ιερά Μονή, μοναχού Ησαΐα (+1943).

Από τότε και μετά έσβησε ο μοναχισμός από την Μονή και για ένα διάστημα εγκαταβίωσε εκεί μια φτωχή οικογένεια από το χωριό της Γαβαλούς με διακόνημά τους την συντήρηση του χώρου και την διατήρηση της ζωής στο πάλε ποτέ ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας της Κελιώτισας.

Πλησίον του Καθολικού βρίσκεται και ένα κτήριο στο οποίο φιλοξενούνται προσκυνητές καθώς και μια πηγή που δροσίζει του επισκέπτες.

Μα πέρα από αυτά είναι κι άλλα τα οποία μας γνωστοποιεί και φίλος του blog μας με πληροφορίες τις οποίες μας απέστειλε και τον ευχαριστούμε...

Γράφει ο Σπυρίδων Σ. Καραχάλιος

Το Κελί ή αλλιώς το Κελλάκι της Γαβαλούς όπως είναι ιδιαιτέρως γνωστή η Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής στην ευρύτερη περιοχή της Μακρυνείας πανυγηρίζει δύο φορές τον χρόνο, ανήμερα της Ζωοδόχου Πηγής την Παρασκευή της Διακαινησίμου αλλά και στις 23 Αυγούστου στα εννιάμερα της Παναγίας. Δεν είναι λίγοι όσοι σε ετήσια βάση το επισκέπτονται για να προσκυνήσουν στην χάρη της Παναγίας αλλά και να ανταμώσουν με παλιές ενθυμίσεις. 

Άγνωστο το πώς και το γιατί το μοναστήρι αφιερώθηκε στην Παναγία και μάλιστα στην Ζωοδόχο Πηγή, ίσως διότι η μονή έχει και πολλές πηγές με πόσιμο νερό, το οποίο κι αυτό αποτελούσε πηγή ζωής για τους κατοίκους της γύρω περιοχής.

Αλλά σήμερα μέρα που είναι και ξυπνάνε ενθυμήσεις στους παλιότερους ας αναφερθούμε στην εικόνα της Παναγίας της Κελιώτισας, της Παναγίας του Κελιού, της Κυράς των Αγγέλων. Η εικόνα της Παναγίας την οποία και σας απέστειλα φυλασσόταν στην Μονή μέχρι πριν κάποιες δεκαετίες όπου ερήμωσε το μοναστήρι και για ασφάλεια μεταφέρθηκε στον Ιερό Ναό της Αγίας Φωτεινής σε θρόνο επι του Ιερού Βήματος ανακαινισμένη πλέον...

Πρόκειται για μια εικόνα της Παναγίας βρεφοκρατούσας διαστάσεων περίπου 90εκ.*61.5εκ. Στην εικόνα αυτή η Παναγία έχει μια πολύ ιδιαίτερη και γλυκιά μορφή αλλά και τα χρώματα που χρησιμοποίησε ο αγιογράφος είναι πολύ γλυκά και ζεστά με αποτέλεσμα να διαχέεται μια ηρεμία μα και στοργή μέσα από την αγιογραφική τέχνη της συγκεκριμένης απεικόνισης της Θεοτόκου.

Δεξιά και αριστερά της Παναγίας σε νέφη βρίσκονται δύο άγγελοι υπό την μορφή δόξης και υμνολογίας οι οποίοι στέφουν την Θεοτόκο, την Κυρά τους, την Κυρά των  Αγγέλων, την Γερόντισσα του Κελιού, την Κελιώτισα με περίλαμπρο στέμμα ενώ στα χέρια τους κρατούν και την δόξα της "ονομασίας" Της ως  "ΜΡ" "ΘΥ" δηλαδή Μήτηρ Θεού ενώ πλάγια αριστερά το πρώτο της προσωνύμιο ως Κυρίας των Αγγέλων. 

Η εικόνα είναι του 19ου αιώνα και πιθανόν να είναι αντίγραφο προγενέστερης εικόνας της Παναγίας που αποτελούσε την Έφορο του Κελιού. Ενώ πρόκειται για δέηση του Νικολάου Γεωργακοπούλου δια χειρός Ιερομονάχου Γεωργίου χωρίς να αναφέρεται ο τόπος της αγιογράφισης Της ούτε και ο τόπος. 

Οι αναμνήσεις των παλαιότερων ως προς το Κελί είναι άρρητα συνδεδεμένες με την μορφή της Παναγίας μέσα από αυτήν την απεικόνιση, μέσα από την γλυκύτητα, την θερμή, την στοργή και την ζεστασιά που εκπέμπει μέσα από την Αγία Εικόνα Της. Οι γηραιότεροι την ενθυμούνται ως μικρά παιδιά μέσα από το κατανυκτικό φως του καντηλιού που σιγόκαιγε μπρος Της ακοίμητο, διακόνημα τότε ενός λαϊκού (του Δ.Κ.) που εγκαταβίωνε με την οικογένειά του στο Κελλάκι δίπλα από το καθολικό, δίπλα από το σπίτι της Θεοτόκου. Αυτοί ήταν οι τελευταίοι καθημερινοί διακονητές Της μα κι η Παναγιά τους συντρόφευε εκείνα τα δύσκολα τα χρόνια...έως ότου κοιμήθηκαν και ενταφιάστηκαν πλησίον του τελευταίου μοναχού της Μονής και πλέον η Κελιώτισα τους συντροφεύει στην Βασιλεία του Υιού Της...

Χαῖρε δόξα των Ἀγγέλων, 

ᾆσμα των Χερουβείμ, 

Χαῖρε η χαρά τῶν Ἀρχαγγέλων, 

ᾠδὴ τῶν Σεραφείμ, 

Χαῖρε του Κελιού η Γερόντισσα, 

λιμὴν τῆς ημών σωτηρίας,

Χαῖρε Γαβαλιωτών η μεσσιτεύσασα,

άνθος τῆς ἀφθαρσίας, 

Χαῖρε Κελιώτισα Μήτερ του Λυτρωτού  Απαρχή ζωῆς αἰωνίας,

Χαῖρε Κυρά Αγγέλων Σκέπη του Ζυγού

  Πηγὴ ζωής ἀθανασίας,

Χαῖρε νύμφη ανύμφευτε