Ο Δημήτριος Μακρής αποτέλεσε έναν από τους σπουδαιότερους αγωνιστές και οπλαρχηγούς της Ελληνικής Επαναστάσεως.
Γέννημα-θρέμμα της κωμόπολης της Γαβαλούς , στον τόπο αυτό, στα πατρογονικά του χώματα, στις πλαγιές του Ζυγού ασκήθηκε στην τέχνη του πολέμου και όταν ο καιρός πέρασε μυήθηκε στην Φιλική Εταιρία στο μοναστήρι της Κατερινούς και ως αρχηγός των Κλεφτών του Ζυγού στις 20 Μάιου του ‘21 έφτασε στην πόλη του Μεσολογγίου ενώ την επομένη εξόρμησε προς το Αιτωλικό όπου οι Τούρκοι του παρέδωσαν τον οπλισμό τους και απεχώρησαν και λίγες μέρες μετά συμμετείχε στην απελευθέρωση του Βραχωρίου (σημερινού Αγρινίου).
Συμμετείχε στην Β’ Πολιορκία του Μεσολογγίου υπερασπιζόμενος την ντάπια που τιμητικά της είχε αποδοθεί το όνομα του και υπήρξε ο ηγούμενος της 3ης φάλαγγας των Εξοδιτών όπου μετά από εκείνη την νύχτα του χαλασμού στο Μεσολόγγι διασώθηκε.
Με την Απελευθέρωση της Ελλάδος ορίσθηκε διοικητής σώματος στο Μεσολόγγι και στην γύρω περιοχή και εκπροσωπούσε την επαρχία αυτή στις συνελεύσεις του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους.
Κατά παράδοξο τρόπο προαισθάνθηκε τον θάνατο του στις αρχές του Αυγούστου του 1841 κι αφού φόρεσε την καλή του φορεσιά και ζώστηκε τα άρματά του τράβηξε προς την Γαβαλού όπου λίγες μέρες μετά κοιμήθηκε και ενταφιάσθηκε στο ηρωικό Μεσολόγγι στο οποίο αγωνίσθηκε και αφιέρωσε μεγάλο μέρος της ζωής του.
Τον Απρίλιο του 1926, κατά την εκατονταετηρίδα από την Έξοδο του Μεσολογγίου πλησίον του Τύμβου (το ιερότερο σημείο του Μεσολογγίου) που βρίσκεται στον Κήπο των Ηρώων στο Μεσολόγγι στήθηκε μια αριστουργηματικής τέχνης μαρμάρινη προτομή του, κάτω από την οποία μεταφέρθηκαν τα οστά τα δικά του καθώς και πιθανόν μελών της οικογένειας του.
Ο τόπος στον οποίο τοποθετήθηκε δεν ήταν καθόλου τυχαίος μιας κι εκεί ως οπλαρχηγός και ηγούμενος φάλαγγας Εξοδιτών ήταν κοντά σε αυτούς με τους οποίους αγωνίσθηκε κι έζησε στοχασμένος την Ελευθερία του τόπου του.
Δείτε επίσης: Τα άρματα του οπλαρχηγού Δημητρίου Μακρή
